Eğitim Planı: Metin Yapılarındaki Ögeleri Belirleme

1. EVRE: BECERİ TANITMA EVRESİ

Bu evrede öğrenciye, kurgusal ve bilgi veren metinlerdeki yapı ögeleri öğretilir. Bu ögeler arasında ana karakter, yardımcı karakterler, olayın geçtiği yer ve zaman, ana olaylar ve bilgi veren metinlerdeki tanımlama, neden-sonuç ilişkisi, karşılaştırma ve sıralama gibi ögeler bulunur. Amaç, öğrencinin metni analiz etme ve yapı ögelerini belirleme becerisi kazanmasıdır.

Olumlu Gelişim Alanları:

  • Metin çözümleme becerisi gelişir.
  • Okuduğunu anlama ve yorumlama yeteneği artar.
  • Dil ve düşünme becerileri desteklenir.

Hedef Davranışlar:

  1. Kurgusal metindeki ana karakteri/karakterleri belirler.
  2. Yardımcı karakterleri tespit eder.
  3. Olayın geçtiği yeri ve zamanı belirler.
  4. Metindeki ana olayları tanımlar.
  5. Bilgi veren metindeki tanımlama yapılan bölümleri tespit eder.
  6. Neden-sonuç ilişkilerini belirler.
  7. Karşılaştırma yapılan bölümleri analiz eder.
  8. Sıralama yapılan bölümleri tanır.
  9. Problem çözüm bölümlerini belirler.

Kullanılacak Öğretim Yöntemleri:

  • Doğrudan Öğretim Yöntemi: Sistematik öğretim ile metin yapı ögelerinin tanıtımı.
  • Görsel Destek Kullanımı: Metin örnekleri, çalışma kartları, şemalar.
  • Uygulamalı Çalışmalar: Metin çözümleme ve öge belirleme.

Örnek Çalışmalar:

  1. Ana Karakter Belirleme: Öğrenciye kısa bir hikaye okutulur ve ana karakteri söylemesi istenir.
  2. Olay Yeri ve Zamanı Tanıma: Metindeki “Ali okula sabah erken saatte gitti.” cümlesi analiz edilerek olayın yeri ve zamanı tespit edilir.
  3. Neden-Sonuç İlişkisi Kurma: “Ali çalıştığı için sınavdan yüksek not aldı.” gibi cümlelerde neden ve sonuçlar belirtilir.
  4. Problem Çözümü Tespit Etme: Bilgi veren metinde sunulan problem ve çözüm önerileri analiz edilir.

2. EVRE: UYGULAMA EVRESİ

Sınıf Ortamında Öğretmen İçin Çalışmalar:

  1. Metin Analizi: Öğrenciler, verilen bir metni analiz eder ve yapı ögelerini belirler.
  2. Metin Tamamlama Çalışması: Öğrencilere eksik bırakılmış bir hikaye verilerek yapı ögelerini tamamlamaları istenir.
  3. Öykü Haritası Çıkartma: Öğrenciler, bir hikaye için karakter, olay yeri, zaman, ana olaylar gibi ögelerden oluşan bir harita oluşturur.
  4. Bilgi Veren Metin Üzerinde Çalışma: Bilgi veren metindeki tanımlama, sıralama ve karşılaştırma bölümleri tespit edilir.

Evde Ebeveyn İçin Çalışmalar:

  1. Hikaye Okuma ve Çözümleme: Çocuk, ebeveyniyle birlikte bir hikaye okur ve yapı ögelerini belirler.
  2. Metin Haritası Çizme: Çocuk, okuduğu bir hikayeyi ebeveyniyle birlikte analiz eder ve bir harita oluşturur.
  3. Bilgi Veren Metin Üzerinde Çalışma: Çocuk, bilgi veren metinlerdeki tanımlama ve neden-sonuç ilişkilerini analiz eder.
  4. Cümle Analizi: Çocuk, ebeveyninin verdiği cümlelerdeki yapı ögelerini belirler.

3. EVRE: PEKİŞTİRME EVRESİ

Bu evrede öğrenci, öğrendiği yapı ögelerini farklı materyaller ve etkinliklerle pekiştirir.

Sınıf Ortamında Pekiştirme Çalışmaları:

  1. Öykü Tamamlama Yarışması: Öğrenciler, verilen bir hikayeyi en hızlı ve doğru şekilde tamamlar.
  2. Metin Yapılarını Sınıflandırma: Öğrenciler, farklı metinlerdeki yapı ögelerini sınıflandırır.
  3. Panoda Çalışma: Öğrenciler, okudukları hikayelerin yapı ögelerini içeren panolar hazırlar.
  4. Yeni Metinler Yazma: Öğrenciler, öğrendikleri yapı ögelerine dikkat ederek kısa hikayeler yazar.

Evde Pekiştirme Çalışmaları:

  1. Aile ile Hikaye Yazma: Çocuk, ailesiyle birlikte bir hikaye yazar ve yapı ögelerini belirtir.
  2. Görsel Destekli Metin Çalışması: Çocuk, resimli hikayelerdeki yapı ögelerini analiz eder.
  3. Cümle ve Paragraf Çalışması: Çocuk, öğrendiği yapı ögelerine uygun yeni cümleler ve paragraflar oluşturur.
  4. Metin İnceleme: Çocuk, evdeki hikaye veya bilgi veren metinleri analiz eder.

4. EVRE: GENELLEME EVRESİ

Bu aşamada öğrenci, öğrendiği yapı ögelerini farklı bağlamlarda uygular.

Sınıf Ortamında Genelleme Çalışmaları:

  1. Yeni Metinlerle Çalışma: Daha önce çalışılmamış metinlerde yapı ögelerini belirler.
  2. Grupla Çalışma: Öğrenciler, grup etkinliklerinde farklı hikayeler veya metinler üzerinde çalışır.
  3. Tabelaların İncelenmesi: Öğrenciler, çevredeki yazılı materyallerde yapı ögelerini tartışır.

Evde Genelleme Çalışmaları:

  1. Market Çalışması: Çocuk, marketteki ürün etiketlerinde neden-sonuç ilişkilerini ve sıralama ögelerini analiz eder.
  2. Günlük Yazı Çalışması: Çocuk, günlük hayatta gördüğü yazılı materyalleri analiz eder ve yapı ögelerini belirtir.
  3. Aile ile Yazı Çalışması: Çocuk, ailesiyle birlikte metin yapı ögelerini içeren yazılar yazar.

SONUÇ

Bu plan, öğrencinin kurgusal ve bilgi veren metinlerdeki yapı ögelerini tanıma, analiz etme ve uygulama becerisini kazandırmayı hedefler. Sistematik uygulamalar ve ev-okul iş birliği ile öğrenci, okuduğunu anlama ve yazılı anlatım becerilerini geliştirir.