Eğitim Planı: Ünlü Uyumlarını Ayırt Etme
1. EVRE: BECERİ TANITMA EVRESİ
Bu evrede öğrenciye, Türkçe dilinde ünlü uyumları (büyük ünlü uyumu ve küçük ünlü uyumu) hakkında bilgi verilerek bu kuralların ayırt edilmesi öğretilir. Öğrenci, sözcüklerdeki ünlü harflerin uyum özelliklerini fark etmeyi öğrenir.
Olumlu Gelişim Alanları:
- Ünlü uyumlarını ayırt etme becerisi gelişir.
- Türkçe dilbilgisi farkındalığı artar.
- Sözcüklerdeki ses özelliklerini analiz etme yeteneği kazanılır.
Hedef Davranışlar:
- Büyük ünlü uyumunun özelliklerini söyler.
- Cümlelerde büyük ünlü uyumuna uygun sözcükleri belirler.
- Büyük ünlü uyumuna uygun sözcüklere örnek verir.
- Küçük ünlü uyumunun özelliklerini söyler.
- Cümlelerde küçük ünlü uyumuna uygun sözcükleri belirler.
- Küçük ünlü uyumuna uygun sözcüklere örnek verir.
Kullanılacak Öğretim Yöntemleri:
- Doğrudan Öğretim Yöntemi: Ünlü uyumlarının kurallarının sistematik olarak öğretilmesi.
- Görsel Destek Kullanımı: Sözcük kartları, cümle kartları ve okuma parçaları.
- Örnekleme: Uyumlu ve uyumsuz sözcüklerin gösterimi.
Örnek Çalışmalar:
- Büyük Ünlü Uyumunu Tanıma: Öğrenciye “elma,” “okul” gibi sözcükler verilerek, bu sözcüklerin büyük ünlü uyumuna uygun olduğu açıklanır.
- Cümle Çalışması: “Elma dalında olgunlaştı.” cümlesindeki büyük ünlü uyumuna uygun sözcükler belirlenir.
- Küçük Ünlü Uyumunu Tanıma: “Evin,” “kapının” gibi sözcüklerin küçük ünlü uyumuna uygun olduğu gösterilir.
- Sözcük Kartları ile Çalışma: Uyumlu ve uyumsuz sözcüklerin yazılı olduğu kartlar kullanılarak analiz yapılır.
2. EVRE: UYGULAMA EVRESİ
Sınıf Ortamında Öğretmen İçin Çalışmalar:
- Cümle ve Sözcük Analizi: Öğrencilere kısa cümleler verilerek bu cümlelerdeki sözcüklerin büyük ve küçük ünlü uyumuna uygun olup olmadığı tartışılır.
- Sözcük Kartları Çalışması: Öğrencilere karışık bir şekilde sunulan sözcüklerden ünlü uyumuna uygun olanların seçilmesi istenir.
- Grupla Çalışma: Öğrenciler, grup halinde çalışarak ünlü uyumlarına uygun yeni sözcükler üretir.
- Panoda Çalışma: Büyük ve küçük ünlü uyumuna uygun sözcükler panoya asılarak tartışılır.
Evde Ebeveyn İçin Çalışmalar:
- Kelime Çalışması: Ebeveyn, öğrenciye birkaç sözcük vererek bu sözcüklerin ünlü uyumlarına uygunluğunu analiz etmesini ister.
- Cümle Tamamlama: Çocuk, ebeveyniyle birlikte kısa cümleler oluşturur ve bu cümlelerde ünlü uyumlarına dikkat eder.
- Kartlarla Çalışma: Ebeveyn, çocuğa kelime kartları göstererek bu kartlarda yer alan sözcüklerin uyum özelliklerini açıklamasını ister.
- Örnek Üretme: Çocuk, günlük hayattan büyük ve küçük ünlü uyumuna uygun sözcükler bulur ve yazar.
3. EVRE: PEKİŞTİRME EVRESİ
Bu evrede öğrenci, öğrendiği ünlü uyumlarını pekiştirir.
Sınıf Ortamında Pekiştirme Çalışmaları:
- Kelime Yarışması: Öğrenciler, ünlü uyumuna uygun kelimeler üretir ve doğru olanlar için puan alır.
- Hikaye Yazma: Öğrenciler, ünlü uyumlarına dikkat ederek kısa hikayeler yazar.
- Grupla Sözcük Üretimi: Gruplar, ünlü uyumlarına uygun yeni sözcükler üretir.
- Panoda Çalışma: Öğrenciler, ünlü uyumlarına uygun sözcükleri sınıf panosunda sergiler.
Evde Pekiştirme Çalışmaları:
- Cümle ve Kelime Çalışması: Çocuk, ebeveyniyle birlikte ünlü uyumlarına uygun cümleler oluşturur.
- Görsel Destek Kullanımı: Ebeveyn, çocuğa resimler gösterir ve bu resimlerle ilgili ünlü uyumlarına uygun sözcükler bulmasını ister.
- Kelime ve Cümle Kartları ile Çalışma: Çocuk, daha önce kullanılan kartları tekrar ederek yeni sözcükler oluşturur.
- Günlük Yazı Çalışması: Çocuk, her gün öğrendiği kurallara uygun cümleler yazar.
4. EVRE: GENELLEME EVRESİ
Bu aşamada öğrenci, öğrendiği ünlü uyumlarını farklı bağlamlarda uygular.
Sınıf Ortamında Genelleme Çalışmaları:
- Yeni Materyaller ile Çalışma: Daha önce çalışılmamış kelimelerle ünlü uyumu analizi yapılır.
- Hikaye Okuma: Öğrenciler, hikayeler okuyarak ünlü uyumlarına dikkat eder.
- Grupla Çalışma: Öğrenciler, grup etkinliklerinde ünlü uyumu analizi yapar.
Evde Genelleme Çalışmaları:
- Market Çalışması: Çocuk, markette gördüğü ürünlerin isimlerini inceleyerek ünlü uyumu analizleri yapar.
- Evdeki Yazılar ile Çalışma: Çocuk, evdeki yazılı materyalleri okuyarak ünlü uyumu analizi yapar.
- Aile ile Yazı Çalışması: Çocuk, ailesiyle birlikte yeni cümleler yazar ve ünlü uyumlarını analiz eder.
SONUÇ
Bu plan, öğrencinin ünlü uyumlarını ayırt etme becerisini kazandırmayı, pekiştirmeyi ve genellemeyi hedefler. Sistematik uygulamalar ve ev-okul iş birliği ile öğrenci, Türkçe dilbilgisi farkındalığını artırır ve akademik başarıya destek sağlar.