Eğitim Planı: Ünlü Uyumlarını Ayırt Etme
1. EVRE: BECERİ TANITMA EVRESİ
Bu evrede öğrenciye, Türkçe’deki büyük ünlü uyumu ve küçük ünlü uyumu kuralları öğretilir. Amaç, öğrencinin sözcüklerdeki ünlü harflerin uyumlu olup olmadığını ayırt etmesini sağlamaktır.
Olumlu Gelişim Alanları:
- Dil bilgisi farkındalığı gelişir.
- Sözcüklerin ses özelliklerini analiz etme becerisi artar.
- Türkçe’nin temel dil kurallarını anlamada ilerleme sağlanır.
Hedef Davranışlar:
- Büyük ünlü uyumunun özelliklerini açıklar.
- Cümle içinde büyük ünlü uyumuna uygun sözcükleri belirler.
- Büyük ünlü uyumuna uygun sözcüklere örnek verir.
- Küçük ünlü uyumunun özelliklerini açıklar.
- Cümle içinde küçük ünlü uyumuna uygun sözcükleri belirler.
- Küçük ünlü uyumuna uygun sözcüklere örnek verir.
Kullanılacak Öğretim Yöntemleri:
- Doğrudan Öğretim Yöntemi: Sistematik dil bilgisi öğretimi.
- Görsel Destek Kullanımı: Sözcük kartları, cümle kartları ve okuma parçaları.
- Eşleştirme Çalışmaları: Uyumlu ve uyumsuz sözcüklerin karşılaştırılması.
Örnek Çalışmalar:
- Büyük Ünlü Uyumunu Tanıma: “Okul,” “elma” gibi büyük ünlü uyumuna uygun sözcükler tahtada analiz edilir.
- Küçük Ünlü Uyumunu Tanıma: “Evin,” “kapının” gibi küçük ünlü uyumuna uygun sözcükler açıklanır.
- Harf Özelliklerini İnceleme: Sözcüklerdeki ünlülerin kalın ve ince özellikleri belirlenir.
- Cümle Analizi: “Ali eve geldi.” cümlesindeki sözcüklerin ünlü uyumu açısından analizi yapılır.
2. EVRE: UYGULAMA EVRESİ
Sınıf Ortamında Öğretmen İçin Çalışmalar:
- Sözcük Analizi: Öğrencilere sözcük kartları verilerek bu sözcüklerin ünlü uyumuna uygun olup olmadığı tartışılır.
- Cümle Tamamlama: Öğrenciler, eksik bırakılan cümleleri büyük ve küçük ünlü uyumuna uygun şekilde tamamlar.
- Grupla Çalışma: Öğrenciler grup halinde çalışarak uyumlu ve uyumsuz sözcükleri sınıflandırır.
- Panoda Çalışma: Büyük ve küçük ünlü uyumuna uygun sözcükler sınıf panosunda sergilenir.
Evde Ebeveyn İçin Çalışmalar:
- Kelime Kartları Çalışması: Ebeveyn, öğrenciye çeşitli sözcükler vererek bunların uyum özelliklerini açıklamasını ister.
- Cümle Tamamlama: Çocuk, ebeveyniyle birlikte kısa cümleler oluşturur ve ünlü uyumlarına dikkat eder.
- Alıştırma Çalışması: Ebeveyn, öğrenciye günlük kullanılan sözcüklerle uyum analiz çalışması yaptırır.
- Kendi Örneklerini Bulma: Çocuk, evde gördüğü nesnelerin isimlerini uyum açısından analiz eder.
3. EVRE: PEKİŞTİRME EVRESİ
Bu evrede öğrenci, öğrendiği ünlü uyumu kurallarını farklı materyallerle pekiştirir.
Sınıf Ortamında Pekiştirme Çalışmaları:
- Kelime ve Cümle Yarışması: Öğrenciler, ünlü uyumuna uygun kelime ve cümleler üretir.
- Sözcük Gruplama: Öğrenciler, ünlü uyumuna göre sözcükleri gruplara ayırır.
- Hikaye Yazma: Öğrenciler, ünlü uyumlarına uygun hikayeler yazar.
- Dikte Çalışması: Öğretmen, cümleleri okur ve öğrenciler bu cümlelerdeki uyumlu sözcükleri belirler.
Evde Pekiştirme Çalışmaları:
- Kelime Kartları Tekrarı: Çocuk, öğrendiği kelimeleri aile bireyleriyle birlikte tekrar eder.
- Görsel Destek Çalışması: Çocuk, çevresindeki nesnelerden uyumlu sözcükler üretir.
- Hikaye Tamamlama: Ebeveyn, çocuğa kısa bir hikaye okur ve çocuğun bu hikayeyi ünlü uyumlarına uygun şekilde tamamlamasını ister.
- Günlük Yazı Çalışması: Çocuk, günlük olayları anlatan kısa yazılar yazar ve ünlü uyumlarına dikkat eder.
4. EVRE: GENELLEME EVRESİ
Bu aşamada öğrenci, ünlü uyumu kurallarını farklı bağlamlarda uygular.
Sınıf Ortamında Genelleme Çalışmaları:
- Yeni Kelimeler ile Çalışma: Daha önce öğrenilmemiş kelimelerle ünlü uyumu analizi yapılır.
- Tabelaların İncelenmesi: Öğrenciler, okul veya çevredeki tabelaları inceleyerek ünlü uyumlarını belirler.
- Grupla Yazma: Öğrenciler, ünlü uyumlarına dikkat ederek grup çalışmasında hikaye yazar.
Evde Genelleme Çalışmaları:
- Market Çalışması: Çocuk, marketteki ürünlerin isimlerini okuyarak ünlü uyumlarını analiz eder.
- Afiş ve Duyuruların İncelenmesi: Çocuk, çevresindeki afişlerdeki kelimeleri analiz eder.
- Aile ile Sözcük Çalışması: Çocuk, ailesiyle birlikte yeni kelimeler bularak ünlü uyumu analizleri yapar.
SONUÇ
Bu plan, öğrencinin ünlü uyumlarını ayırt etme becerisini kazandırmayı, pekiştirmeyi ve genellemeyi hedefler. Sistematik çalışmalar ve ev-okul iş birliği ile öğrenci, dil bilgisi becerilerini geliştirerek akademik başarıya ulaşır.