Eğitim Planı: Tanıtılan Sesi Ayırt Etme
1. EVRE: BECERİ TANITMA EVRESİ
Bu evrede öğrenciye, belirli bir sesi ayırt etme becerisi tanıtılır. Öğrenci, tanıtılan sesle başlayan ve biten sözcükleri tanıma, görsellerle ilişkilendirme ve bu sesi doğru şekilde ifade etme yetisini kazanır. Bu beceri, okuma-yazma sürecine temel oluşturur.
Olumlu Gelişim Alanları:
- Fonolojik farkındalık gelişir.
- Ses tanıma ve analiz becerisi kazanır.
- Okuma-yazma sürecinde seslerin farkındalığı artırılır.
Hedef Davranışlar:
- Tanıtılan sesle başlayan sözcüklerin görsellerini gösterir.
- Tanıtılan sesle başlayan sözcüklerin başladığı sesi söyler.
- Tanıtılan sesle biten sözcüklerin görsellerini gösterir.
- Tanıtılan sesle biten sözcüklerin son sesini söyler.
Kullanılacak Öğretim Yöntemleri:
- Doğrudan Öğretim Yöntemi: Seslerin sistematik bir şekilde tanıtılması.
- Etkinlik Temelli Öğretim: Ses oyunları ve görsel materyallerle öğrenme.
- Ses Kartları Kullanımı: Görsel ve işitsel materyallerle çalışma.
Örnek Çalışmalar:
- Ses Tanıma: Öğretmen “M” sesini tanıtır ve öğrenciden bu sesle başlayan görselleri (örneğin, “masa”) göstermesini ister.
- Başlangıç Sesini Bulma: Öğrenciye “Elma” sözcüğü söylenir ve başlangıç sesi “E” belirtilir.
- Sesle Görsel Eşleştirme: Öğrenciye bir grup görsel ve ses kartı verilir. Tanıtılan sesle başlayan görseller eşleştirilir.
- Bitirme Çalışması: Öğrenciye “Top” sözcüğü söylenir ve son sesin “P” olduğu belirtilir.
2. EVRE: UYGULAMA EVRESİ
Sınıf Ortamında Öğretmen İçin Çalışmalar:
- Ses Kartları ile Çalışma: Öğrenciler ses kartlarını kullanarak başlangıç ve bitiş seslerini bulur. Örneğin, “Araba” sözcüğünün başlangıç sesi “A,” bitiş sesi “A.”
- Ses Yarışması: Öğretmen, “B sesi ile başlayan sözcükler söyleyin” der. Öğrenciler sırayla bu sesi içeren sözcükler bulur.
- Ritimli Sözcük Söyleme: Öğrenciler ritim tutarak sözcüklerin başlangıç ve bitiş seslerini tekrar eder.
- Grupla Görsel Eşleştirme: Grup çalışmasıyla görseller ve ses kartları eşleştirilir.
Evde Ebeveyn İçin Çalışmalar:
- Görsel Eşleştirme Çalışması: Ebeveyn, çocuğa evde bulunan nesnelerin görsellerini sunar ve bu nesnelerin başlangıç seslerini belirlemeye yardımcı olur.
- Ses Oyunu: Çocuk, belirli bir sesi içeren nesneleri evde bulur. Örneğin, “T sesi ile başlayan bir nesne bul.”
- Kitap Okuma Çalışması: Çocuk ve ebeveyn birlikte kitap okur ve tanıtılan seslerin geçtiği sözcükleri işaret eder.
- Harf Kartları ile Çalışma: Ebeveyn, ses kartlarını çocuğa verir ve sesleri sözcüklerle ilişkilendirme çalışması yapar.
3. EVRE: PEKİŞTİRME EVRESİ
Bu evrede öğrenci, öğrendiği sesleri farklı etkinlikler ve materyallerle pekiştirir.
Sınıf Ortamında Pekiştirme Çalışmaları:
- Sesli Sözcük Çalışması: Öğrenci, ses kartlarını kullanarak başlangıç ve bitiş seslerini belirtir.
- Grupla Kelime Üretme: Grup çalışmasında, öğrenciler tanıtılan sesle başlayan ve biten sözcükler üretir.
- Ses ve Görsel Panosu: Öğrenciler, ses ve görsellerin eşleştirildiği bir pano hazırlar.
- Ses Hikayesi Oluşturma: Öğrenciler, tanıtılan sesle başlayan kelimelerle kısa hikayeler oluşturur.
Evde Pekiştirme Çalışmaları:
- Görsel ve Ses Çalışması: Ebeveyn, evde kullanılan nesnelerin seslerini belirler ve çocukla bu nesneleri inceler.
- Sesle Oyun: Çocuk, tanıtılan sesle başlayan ya da biten kelimeleri aile üyelerine söyler.
- Hikaye Tamamlama: Çocuk, ebeveyniyle birlikte bir hikaye oluşturur ve bu hikayede tanıtılan sesi kullanır.
- Evdeki Eşyalarla Çalışma: Çocuk, evdeki nesnelerin başlangıç ve bitiş seslerini belirler.
4. EVRE: GENELLEME EVRESİ
Bu aşamada öğrenci, öğrendiği ses farkındalığını farklı ortam ve durumlarda uygular.
Sınıf Ortamında Genelleme Çalışmaları:
- Doğa Yürüyüşü: Öğrenciler, doğada bulunan nesnelerin başlangıç ve bitiş seslerini tanımlar.
- Yeni Materyallerle Çalışma: Daha önce kullanılmamış materyallerle ses farkındalığı çalışmaları yapılır.
- Grupla Ses Tespiti: Öğrenciler grup halinde tanıtılan sesleri farklı kelimelerle ilişkilendirir.
Evde Genelleme Çalışmaları:
- Market Çalışması: Çocuk, markette bulunan ürünlerin başlangıç ve bitiş seslerini tanımlar.
- Aile ile Ses Çalışması: Çocuk, ailesiyle birlikte tanıtılan sesi içeren kelimeler bulur.
- Hikaye Yazma: Çocuk, tanıtılan sesi içeren kelimelerle bir hikaye oluşturur.
SONUÇ
Bu plan, öğrencinin tanıtılan sesi ayırt etme becerisini kazandırmayı, pekiştirmeyi ve genellemeyi hedefler. Ses farkındalığı, öğrencinin okuma-yazma sürecine hazırlık yapmasına yardımcı olur. Sistematik uygulamalar ve ev-okul iş birliği bu sürecin başarısını artıracaktır.