Eğitim Planı: Duyguları tanır

1. Beceri Tanıtma Evresi

Beceri Tanımı ve Önemi: Duyguları tanıma becerisi, çocuğun sosyal ilişkilerde kendisini ve diğerlerini anlamasına yardımcı olan temel bir sosyal beceridir. Bu beceri, mutlu, üzgün, şaşkın, kızgın gibi temel duyguların jest, mimik, görseller veya sözel ifadelerle tanınmasını içerir. Duyguları tanımak, empati ve sosyal etkileşim becerilerini güçlendirir.

Kazandırılacak Davranışlar:

  • Duyguları belirten jestleri/mimikleri taklit eder.
  • Duyguları görseller üzerinde gösterir.
  • Görselde yer alan duyguları söyler.
  • Kendisine söylenen duyguyu jest ve mimiklerle ifade eder.

Kullanılacak Öğretim Yöntemleri:

  • Doğrudan öğretim yöntemi
  • Etkinlik temelli öğretim
  • Model olma ve taklit

Modül ve Bölüm Bilgisi:

  • Modül: Sosyal Beceriler
  • Bölüm: Duyguları Tanıma, Anlama ve İfade Etme

Örnek Çalışma: Öğretmen, çocuğun önüne duygu kartları koyar ve bir karta işaret ederek sorar: “Bu karttaki kişi mutlu mu, üzgün mü?” Çocuk, duyguyu sözel olarak ifade eder veya jest/mimikle gösterir. Yönerge: “Bu yüzü incele ve hangi duygu olduğunu söyle.” Doğru bir şekilde yapıldığında pekiştireç kullanılır: “Harika, çok güzel söyledin!”

2. Uygulama Evresi

Okuldaki Çalışma Yöntemleri:

  1. Jest ve Mimiklerle Duyguları İfade Etme:
    • Öğretmen, mutlu, üzgün, şaşkın veya kızgın ifadeleri model olarak gösterir ve çocuğun bunları taklit etmesini ister.
    • Yönerge: “Benim gibi gülümse. Bu bir mutluluk ifadesi.”
  2. Duyguları Görseller Üzerinde Gösterme:
    • Çocuğa çeşitli duygu kartları sunulur ve her bir kartın hangi duyguyu ifade ettiğini göstermesi istenir.
    • Yönerge: “Mutlu ifadeyi bul ve göster.”
  3. Duyguları Sözel Olarak İfade Etme:
    • Çocuk, görsellerdeki kişilerin duygularını sözlü olarak ifade eder. Örneğin: “Bu kişi mutlu çünkü gülümsüyor.”
    • Yönerge: “Bu yüz ne hissediyor? Söyle.”
  4. Jest ve Mimiklerle Duyguyu Gösterme:
    • Çocuğa bir duygu söylenir ve bu duyguyu jest veya mimikle ifade etmesi istenir.
    • Yönerge: “Üzgün bir yüz yap.”

Aile ile Evde Yapılacak Çalışmalar:

  1. Günlük Yaşamdan Örneklerle Çalışma:
    • Aile, çocuğun evdeki durumları kullanarak duyguları ifade etmesini sağlar. Örneğin: “Kardeşin üzgün çünkü oyuncağı kırıldı. Ona üzgün bir yüz yapabilir misin?”
  2. Ayna ile Çalışmalar:
    • Aile, çocuğun ayna karşısında farklı duyguları jest ve mimiklerle çalışmasını teşvik eder. Örneğin: “Mutlu bir yüz yap ve aynaya bak.”
  3. Görseller Üzerinden Çalışma:
    • Aile, çocuğun dergilerde veya kitaplarda yer alan yüz ifadelerini tanımasını sağlar. Örneğin: “Bu kişi hangi duyguyu yaşıyor?”

Ek Açıklamalar: Bu evrede çocuğun yaptığı doğru davranışlar pekiştireçlerle desteklenir. Yanlış durumda rehberlik edilerek doğru yöntem modelleme yöntemiyle gösterilir ve çocuğun tekrar yapması sağlanır.

3. Pekiştirme Evresi

Bu aşamada çocuğun duyguları tanıma becerisini pekiştirmek için farklı bağlamlarda ve materyallerle çalışmalar yapılır.

Okuldaki Çalışma Yöntemleri:

  1. Farklı Durum ve Görsellerle Çalışma:
    • Öğretmen, çocuğa çeşitli görseller sunarak duyguları tanıma becerilerini pekiştirir. Örneğin: “Bu fotoğraftaki kişinin duygusunu söyle.”
  2. Grup Çalışmaları:
    • Çocuk, bir grup etkinliğinde diğer çocukların jest ve mimiklerini tanıyarak duyguları ifade eder. Örneğin: “Arkadaşının yüz ifadesi ne söylüyor?”
  3. Oyunlarla Pekiştirme:
    • Çocuk, bir oyunda duygu kartlarını kullanarak duyguları ifade eder. Örneğin: “Mutlu bir kart seç ve arkadaşlarına göster.”

Aile ile Evde Yapılacak Çalışmalar:

  1. Evde Günlük Durumlar:
    • Aile, çocuğun evdeki durumlar üzerinden duyguları tanımasını sağlar. Örneğin: “Baban yorgun görünüyor. Ona uygun bir jest yap.”
  2. Hikaye ve Film Üzerinden Çalışma:
    • Aile, çocuğun hikayelerdeki veya filmlerdeki karakterlerin duygularını tanımasını teşvik eder. Örneğin: “Bu sahnedeki karakter nasıl hissediyor?”

4. Genelleme Evresi

Bu evrede çocuğun öğrendiği duyguları tanıma becerisini farklı ortamlarda ve kişilerle uygulaması sağlanır.

Okuldaki Çalışma Yöntemleri:

  1. Sınıf Dışı Etkinlikler:
    • Çocuk, bahçede veya kantinde diğer çocukların duygularını tanıma becerilerini uygular.
  2. Grup Çalışmaları:
    • Çocuk, grup etkinliklerinde öğrendiği becerileri uygular.

Aile ile Evde Yapılacak Çalışmalar:

  1. Doğal Ortamlarda Çalışma:
    • Aile, çocuğun parkta veya markette gördüğü insanların duygularını tanımasını teşvik eder. Örneğin: “Bu kişi mutlu mu?”
  2. Sosyal Etkinliklerde Çalışma:
    • Aile, çocuğun sosyal etkinliklerde öğrendiği duyguları tanıma becerilerini arkadaşlarıyla uygulamasını destekler.

Ek Açıklamalar: Genelleme evresinde çocuğun yaptığı her doğru davranış övgüyle desteklenir. Yanlış durumlarda doğru yöntem tekrar gösterilir ve çocuğun beceriyi farklı bağlamlarda uygulaması teşvik edilir.

Sonuç

Duyguları tanıma becerisi, çocuğun empati, sosyal iletişim ve ilişkileri güçlendiren önemli bir araçtır. Bu becerinin tanıtım, uygulama, pekiştirme ve genelleme aşamalarında sistematik bir şekilde çalışılması, çocuğun bu beceriyi günlük yaşamında etkili bir şekilde kullanmasını sağlar. Aile ve öğretmenin iş birliği, öğrenmenin kalıcılığını artırır ve çocuğun gelişimini destekler.