Eğitim Planı: İletişim Kurar

1. Beceri Tanıtma Evresi

Beceri Tanımı ve Önemi: İletişim kurma becerisi, çocuğun sosyal etkileşim başlatma, sürdürme ve sonlandırma yeteneklerini geliştirmeyi hedefler. Bu beceri, çocuğun uygun jest, mimik, eylem ve sözel ifadeleri kullanarak diğer bireylerle etkileşim kurmasına olanak tanır. İletişim kurma becerisi, çocuğun sosyal kabulünü artırır ve özgüvenini destekler.

Kazandırılacak Davranışlar:

  • Jest, mimik ve eylemleri kullanarak iletişim başlatır.
  • Sözel ifadeleri kullanarak iletişim başlatır.
  • Karşısındaki kişinin başlattığı iletişime uygun tepki verir.
  • İletişimi uygun bir şekilde sonlandırır.

Kullanılacak Öğretim Yöntemleri:

  • Doğrudan öğretim yöntemi
  • Etkinlik temelli öğretim
  • Model olma ve taklit

Modül ve Bölüm Bilgisi:

  • Modül: Sosyal Beceriler
  • Bölüm: İletişim ve Etkileşim

Örnek Çalışma: Öğretmen, çocuğun önüne duygu kartları koyar. Bir kartta gülümseyen bir yüz, diğerinde konuşma balonları vardır. Çocuktan, jest ve mimiklerle iletişim başlatması beklenir. Yönerge: “Bana el salla ve ‘Merhaba’ de.” Doğru bir şekilde yapıldığında sözel pekiştireç kullanılır: “Harika, çok güzel iletişim kurdun!”

2. Uygulama Evresi

Okuldaki Çalışma Yöntemleri:

  1. Jest ve Mimiklerle İletişim Başlatma:
    • Öğretmen, çocuğa jest ve mimiklerle iletişim başlatma davranışını model olarak gösterir.
    • Yönerge: “Bana el salla ve gülümse.”
  2. Sözel İfadelerle İletişim Başlatma:
    • Çocuğa “Merhaba” veya “Nasılsın?” gibi ifadeler öğretilir. Öğretmen, önce örnek olarak söyler ve çocuğun tekrar etmesini ister.
    • Yönerge: “Bana ‘Nasılsın?’ de.”
  3. Tepki Verme:
    • Çocuk, karşısındaki kişinin başlattığı iletişime uygun tepki verir. Örneğin: “Arkadaşın sana ‘Merhaba’ dedi, sen de ‘Merhaba’ de.”
    • Yönerge: “Arkadaşına yanıt ver.”
  4. İletişimi Sonlandırma:
    • Çocuk, bir konuşmayı uygun bir şekilde sonlandırmayı öğrenir. Örneğin: “Şimdi ‘Hoşçakal’ de ve el salla.”
    • Yönerge: “Konuşmayı bitir ve el salla.”

Aile ile Evde Yapılacak Çalışmalar:

  1. Evde İletişim Başlatma:
    • Aile, çocuğun evde diğer bireylerle iletişim başlatmasını teşvik eder. Örneğin: “Kardeşine ‘Günaydın’ de.”
  2. Tepki Çalışmaları:
    • Aile, çocuğun başkalarının başlattığı iletişimlere uygun yanıtlar vermesini sağlar. Örneğin: “Baban ‘Merhaba’ dediğinde sen de yanıt ver.”
  3. İletişimi Sonlandırma:
    • Aile, çocuğun konuşmaları uygun bir şekilde sonlandırmasını destekler. Örneğin: “Arkadaşına ‘Hoşçakal’ de.”

Ek Açıklamalar: Bu evrede çocuğun yaptığı doğru iletişim davranışları pekiştireçlerle desteklenir. Yanlış durumda rehberlik edilerek doğru yöntem modelleme yöntemiyle gösterilir ve çocuğun tekrar yapması sağlanır.

3. Pekiştirme Evresi

Bu aşamada çocuğun iletişim kurma becerisini pekiştirmek için farklı bağlamlarda ve materyallerle çalışmalar yapılır.

Okuldaki Çalışma Yöntemleri:

  1. Farklı Durumlarla Çalışma:
    • Öğretmen, çocuğu farklı sosyal durumlarda jest ve sözel ifadelerle iletişim başlatma becerilerini uygulamaya teşvik eder. Örneğin: “Bu arkadaşa ‘Merhaba’ de.”
  2. Grup Çalışmaları:
    • Çocuk, bir grup etkinliğinde diğer çocuklarla iletişim kurar ve etkileşimde bulunur.
  3. Oyunlarla Pekiştirme:
    • Çocukla bir oyun oynanır ve oyun sırasında iletişim kurma davranışları pekiştirilir. Örneğin: “Arkadaşına ‘Bu oyuncak nasıl?’ diye sor.”

Aile ile Evde Yapılacak Çalışmalar:

  1. Evde Günlük Rutinlerle Çalışma:
    • Aile, çocuğun evde günlük durumlarda iletişim başlatmasını ve sürdürmesini teşvik eder. Örneğin: “Bana ‘Akşam yemeği ne olacak?’ diye sor.”
  2. Ziyaretlerle İletişim:
    • Aile, çocuğun dışarıda akraba veya komşularla iletişim kurmasını sağlar. Örneğin: “Komşumuza ‘Merhaba’ de ve ona bir soru sor.”

4. Genelleme Evresi

Bu evrede çocuğun öğrendiği iletişim kurma becerisini farklı ortamlarda ve kişilerle uygulaması sağlanır.

Okuldaki Çalışma Yöntemleri:

  1. Sınıf Dışı Etkinlikler:
    • Çocuk, bahçede veya kantinde diğer çocuklarla iletişim kurar. Örneğin: “Bu arkadaşa ‘Nasılsın?’ de.”
  2. Grup Çalışmaları:
    • Çocuk, grup etkinliklerinde öğrendiği iletişim kurma becerilerini uygular. Örneğin: “Herkese sırayla ‘Merhaba’ de.”

Aile ile Evde Yapılacak Çalışmalar:

  1. Doğal Ortamlarda Çalışma:
    • Aile, çocuğun parkta, markette veya farklı sosyal ortamlarda insanlarla iletişim kurmasını teşvik eder. Örneğin: “Market çalışanına ‘Teşekkür ederim’ de.”
  2. Sosyal Etkinliklerde Çalışma:
    • Aile, çocuğun sosyal etkinliklerde öğrendiği iletişim becerilerini arkadaşlarıyla uygulamasını destekler. Örneğin: “Arkadaşına bir soru sor ve yanıtını dinle.”

Ek Açıklamalar: Genelleme evresinde çocuğun yaptığı her doğru iletişim davranışı övgüyle desteklenir. Yanlış durumlarda doğru yöntem tekrar gösterilir ve çocuğun beceriyi farklı bağlamlarda uygulaması teşvik edilir.

Sonuç

İletişim kurma becerisi, çocuğun sosyal kabul, ilişki kurma ve sürdürme yeteneklerini geliştiren önemli bir araçtır. Bu becerinin tanıtım, uygulama, pekiştirme ve genelleme aşamalarında sistematik bir şekilde çalışılması, çocuğun bu beceriyi günlük yaşamında etkili bir şekilde kullanmasını sağlar. Aile ve öğretmenin iş birliği, öğrenmenin kalıcılığını artırır ve çocuğun gelişimini destekler.