Eğitim Planı: Selamlaşır
1. Beceri Tanıtma Evresi
Beceri Tanımı ve Önemi: Selamlaşma, bireyin sosyal ortamlarda diğer insanlarla ilk iletişim adımını kurmasını sağlar. Jest, mimik, eylemler ve sözel ifadelerle gerçekleştirilen bu beceri, çocuğun sosyal uyum ve kabul görmesini destekler. Selamlaşma becerisi, sosyal etkileşimlerin başlangıç noktası olup iletişim kurma yeteneğini geliştiren temel bir sosyal beceridir.
Kazandırılacak Davranışlar:
- Yakın çevresiyle jest, mimik ve eylemleri kullanarak selamlaşır (ör. el sallama, gülümseme).
- Yakın çevresiyle sözel ifadeleri kullanarak selamlaşır (ör. “Günaydın,” “Merhaba”).
Kullanılacak Öğretim Yöntemleri:
- Doğrudan öğretim yöntemi
- Etkinlik temelli öğretim
- Model olma ve taklit
Modül ve Bölüm Bilgisi:
- Modül: Sosyal Beceriler
- Bölüm: İletişim ve Etkileşim
Örnek Çalışma: Öğretmen, çocuğun önüne sosyal beceri kartları koyar. Bir kartta tokalaşma, diğerinde gülümseme resmi vardır. Çocuğa, “Bu kişiye el salla” yönergesi verilir. Çocuk el sallama davranışı gösterdiğinde pekiştireç kullanılır: “Harika, çok güzel el salladın!”
2. Uygulama Evresi
Okuldaki Çalışma Yöntemleri:
- Jest ve Mimiklerle Selamlaşma:
- Öğretmen, çocuğa jest ve mimiklerle selamlaşma davranışını model olarak gösterir.
- Yönerge: “Bu kişiye el salla ve gülümse.”
- Sözel İfadelerle Selamlaşma:
- Çocuğa “Günaydın” veya “Merhaba” demesi öğretilir. Öğretmen, önce örnek olarak selamlaşır ve çocuğun tekrar etmesini ister.
- Yönerge: “Bana ‘Merhaba’ de.”
- Sosyal Etkileşim Oyunları:
- Çocuklar, grup etkinliğinde sırayla birbirleriyle selamlaşır. Örneğin, bir çocuk el sallar, diğeri “Merhaba” der.
Aile ile Evde Yapılacak Çalışmalar:
- Aile Bireyleriyle Selamlaşma:
- Aile, çocuğun sabahları “Günaydın” veya “Merhaba” demesini teşvik eder.
- Örnek: “Bana sabah kalktığında ‘Günaydın’ de.”
- Görsel Destek Kullanımı:
- Aile, çocuğun sosyal beceri kartlarını kullanarak jest, mimik veya sözel ifadelerle selamlaşma pratiği yapmasını sağlar.
- Rol Oyunları:
- Aile, çocuğun oyuncakları veya aile üyeleriyle selamlaşma oyunları oynamasını teşvik eder. Örneğin: “Bu bebeğe ‘Merhaba’ de.”
Ek Açıklamalar: Bu evrede çocuğun yaptığı doğru selamlaşma davranışları pekiştireçlerle desteklenir. Yanlış durumda rehberlik edilerek doğru yöntem modelleme yöntemiyle gösterilir ve çocuğun tekrar yapması sağlanır.
3. Pekiştirme Evresi
Bu aşamada çocuğun selamlaşma becerisini pekiştirmek için farklı bağlamlarda ve materyallerle çalışmalar yapılır.
Okuldaki Çalışma Yöntemleri:
- Farklı Durumlarla Çalışma:
- Öğretmen, çocuğu farklı sosyal durumlarda jest ve sözel ifadelerle selamlaşma becerilerini uygulamaya teşvik eder. Örneğin: “Bu yeni arkadaşa ‘Merhaba’ de.”
- Grup Çalışmaları:
- Çocuk, bir grup etkinliğinde diğer çocuklarla selamlaşarak etkileşim kurar.
- Oyunlarla Pekiştirme:
- Çocukla bir oyun oynanır ve oyun sırasında selamlaşma davranışları pekiştirilir. Örneğin: “Bu oyuncak köpeğe ‘Merhaba’ de.”
Aile ile Evde Yapılacak Çalışmalar:
- Evde Günlük Rutinlerle Çalışma:
- Aile, çocuğun evde gün içinde farklı aile bireyleriyle selamlaşmasını teşvik eder. Örneğin: “Baban işe giderken ona ‘Görüşürüz’ de.”
- Ziyaretlerle Selamlaşma:
- Aile, çocuğun dışarıda akraba veya komşularla selamlaşmasını sağlar. Örneğin: “Bu komşumuza ‘Merhaba’ de.”
4. Genelleme Evresi
Bu evrede çocuğun öğrendiği selamlaşma becerisini farklı ortamlarda ve kişilerle uygulaması sağlanır.
Okuldaki Çalışma Yöntemleri:
- Sınıf Dışı Etkinlikler:
- Çocuk, bahçede veya kantinde diğer çocuklarla selamlaşır. Örneğin: “Bu arkadaşa ‘Günaydın’ de.”
- Grup Çalışmaları:
- Çocuk, grup etkinliklerinde öğrendiği selamlaşma becerilerini uygular. Örneğin: “Herkese sırayla ‘Merhaba’ de.”
Aile ile Evde Yapılacak Çalışmalar:
- Doğal Ortamlarda Çalışma:
- Aile, çocuğun parkta, markette veya farklı sosyal ortamlarda insanlarla selamlaşmasını teşvik eder. Örneğin: “Market çalışanına ‘Merhaba’ de.”
- Sosyal Etkinliklerde Çalışma:
- Aile, çocuğun sosyal etkinliklerde öğrendiği selamlaşma becerilerini arkadaşlarıyla uygulamasını destekler. Örneğin: “Arkadaşına el salla ve ‘Merhaba’ de.”
Ek Açıklamalar: Genelleme evresinde çocuğun yaptığı her doğru selamlaşma davranışı övgüyle desteklenir. Yanlış durumlarda doğru yöntem tekrar gösterilir ve çocuğun beceriyi farklı bağlamlarda uygulaması teşvik edilir.
Sonuç
Selamlaşma becerisi, çocuğun sosyal iletişim, kabul görme ve sosyal etkileşim yeteneklerini geliştiren önemli bir araçtır. Bu becerinin tanıtım, uygulama, pekiştirme ve genelleme aşamalarında sistematik bir şekilde çalışılması, çocuğun bu beceriyi günlük yaşamında etkili bir şekilde kullanmasını sağlar. Aile ve öğretmenin iş birliği, öğrenmenin kalıcılığını artırır ve çocuğun gelişimini destekler.
