Eğitim Planı: Çeşitli nesne ve nesne ilişkilerini temsil eden sözcükleri kullanır
1. Beceri Tanıtma Evresi
Beceri Tanımı ve Önemi: Bu beceri, çocuğun nesnelerin varlığı, yokluğu, durumu, sahiplenme, eylem ve reddetme gibi ilişkileri ifade edebilmesini hedefler. Bu beceri, çocuğun dil gelişimini desteklerken sosyal etkileşimlerini ve çevresiyle anlamlı ilişkiler kurmasını kolaylaştırır.
Kazandırılacak Davranışlar:
- Nesnenin varlığını temsil eden sözcükleri kullanır (ör. “Var”).
- Nesnenin yokluğunu temsil eden sözcükleri kullanır (ör. “Yok”).
- Nesne veya eylemi reddeden sözcükleri kullanır (ör. “Hayır”).
- Eylemi temsil eden sözcükleri kullanır (ör. “Koşuyor”).
- Nesnelerin durumunu temsil eden sözcükleri kullanır (ör. “Kırık”).
- Sahiplenmeyi temsil eden sözcükleri kullanır (ör. “Benim”).
Kullanılacak Öğretim Yöntemleri:
- Söz Öncesi Dönem Millieu Dil Öğretimi (SÖMDÖ)
- Doğrudan öğretim yöntemi
- Model olma ve taklit
Modül ve Bölüm Bilgisi:
- Modül: Dil, İletişim ve Oyun
- Bölüm: Söz Dönemi İfade Edici Dil Becerileri
Örnek Çalışma: Öğretmen, çocuğun önüne bir oyuncak koyar ve “Oyuncak var mı?” diye sorar. Çocuktan “Var” yanıtını vermesi beklenir. Yönerge: “Var diyebilirsin.” Doğru bir şekilde söylendiğinde sözel pekiştireç kullanılır: “Harika, çok güzel söyledin!”
2. Uygulama Evresi
Okuldaki Çalışma Yöntemleri:
- Varlık ve Yokluk Sözcüklerini Kullanma:
- Öğretmen, bir nesneyi saklar ve “Nesne yok mu?” sorusunu sorar. Çocuk, “Yok” diyerek tepki verir.
- Yönerge: “Bu nesne burada mı? Yok mu? Söyle.”
- Eylemleri İfade Etme:
- Çocuğa bir resim gösterilir. Örneğin, bir çocuğun koştuğu bir resim için “Bu çocuk ne yapıyor?” sorusu sorulur. Çocuk, “Koşuyor” diyerek yanıt verir.
- Nesnelerin Durumunu Söyleme:
- Çocuğa kırık bir bardak veya çizilmiş bir kağıt gösterilir. “Bu bardak nasıl? Söyle, kırık.”
- Reddetme ve Sahiplenme Sözcükleri:
- Öğretmen, çocuğun istemediği bir nesneyi uzatarak “Hayır” yanıtını vermesini teşvik eder.
- Çocuğa sevdiği bir oyuncak gösterilir ve “Bu oyuncak kimin?” diye sorulur. Çocuk, “Benim” der.
Aile ile Evde Yapılacak Çalışmalar:
- Nesne Varlığı ve Yokluğu:
- Aile, çocuğa günlük nesnelerle “Bu bardak var mı? Yok mu?” gibi sorular sorar.
- Eylemleri İfade Etme:
- Ebeveyn, çocuğun çevresinde yapılan eylemleri sözel olarak ifade etmesini teşvik eder. Örneğin: “Baban ne yapıyor? Okuyor.”
- Reddetme ve Sahiplenme:
- Aile, çocuğun istemediği nesneler için “Hayır” demesini veya sahip olduğu eşyaları “Benim” diyerek ifade etmesini sağlar.
Ek Açıklamalar: Bu evrede çocuğun doğru yaptığı her çalışma pekiştireçlerle desteklenir. Yanlış durumda rehberlik edilerek doğru yöntem modelleme yöntemiyle gösterilir ve çocuğun tekrar yapması sağlanır.
3. Pekiştirme Evresi
Bu aşamada çocuğun nesne ve nesne ilişkilerini temsil eden sözcükleri daha kalıcı hale getirmesi için farklı bağlamlarda uygulamalar yapılır.
Okuldaki Çalışma Yöntemleri:
- Farklı Durumlarla Tekrar Çalışmaları:
- Öğretmen, çocuğa farklı nesne ve durumları göstererek aynı sözcükleri tekrar ettirir. Örneğin: “Bu oyuncak var mı?”
- Grup Etkinlikleri:
- Çocuk, bir grup etkinliğinde diğer çocuklarla birlikte nesne ilişkilerini ifade eden sözcükleri kullanır.
- Oyunlarla Pekiştirme:
- Çocuk, öğretmenle bir oyun oynar. Örneğin, bir oyuncak saklanır ve “Oyuncak nerede?” sorusuna “Yok” yanıtı verir.
Aile ile Evde Yapılacak Çalışmalar:
- Günlük Rutinlerle Tekrar:
- Aile, çocuğun evde sıkça kullandığı nesne ve durum sözcüklerini tekrar etmesini sağlar.
- Reddetme ve Sahiplenme ile Pekiştirme:
- Aile, çocuğun “Hayır” ve “Benim” sözcüklerini günlük yaşamda kullanmasını teşvik eder.
4. Genelleme Evresi
Bu evrede çocuğun öğrendiği sözcükleri farklı ortamlarda ve durumlarda kullanması sağlanır.
Okuldaki Çalışma Yöntemleri:
- Sınıf Dışı Etkinlikler:
- Çocuk, bahçede gördüğü nesnelerle ilgili varlık ve yokluk sözcüklerini kullanır. Örneğin: “Ağaç var.”
- Grup Çalışmaları:
- Çocuk, bir grup etkinliğinde öğrendiği sözcükleri kullanır. Örneğin: “Bu top benim.”
Aile ile Evde Yapılacak Çalışmalar:
- Doğal Etkileşim Ortamlarında Çalışma:
- Aile, çocuğun markette, parkta veya evde öğrendiği sözcükleri kullanmasını sağlar. Örneğin: “Bu kitap kimin?”
- Sosyal Etkinliklerde Çalışma:
- Aile, çocuğun sosyal ortamlarda nesne ve durumlarla ilgili sözcükleri kullanmasını teşvik eder. Örneğin: “Bu kalem var mı?”
Ek Açıklamalar: Genelleme evresinde çocuğun yaptığı her doğru çalışma övgüyle desteklenir. Yanlış durumlarda doğru yöntem tekrar gösterilir ve çocuğun beceriyi farklı bağlamlarda uygulaması teşvik edilir.
Sonuç
Çeşitli nesne ve nesne ilişkilerini temsil eden sözcükleri kullanma becerisi, çocuğun dil gelişimi, sosyal etkileşim ve çevresindeki dünyayı anlaması için temel bir araçtır. Bu becerinin tanıtım, uygulama, pekiştirme ve genelleme aşamalarında sistematik bir şekilde çalışılması, çocuğun bu beceriyi günlük yaşamında etkili bir şekilde kullanmasını sağlar. Aile ve öğretmenin iş birliği, öğrenmenin kalıcılığını artırır ve çocuğun gelişimini destekler.
