Eğitim Planı: Nesne ilişkilerini temsil eden sözel olmayan ifadeler kullanır
1. Beceri Tanıtma Evresi
Beceri Tanımı ve Önemi: Nesne ilişkilerini temsil eden sözel olmayan ifadeler kullanma becerisi, çocuğun çevresindeki nesnelerle ilişkileri anlaması ve bu ilişkileri jestler, işaretler veya hareketlerle ifade etmesini sağlar. Bu beceri, çocuğun sosyal etkileşimlerini artırır ve iletişim yeteneğini destekler. Özellikle söz öncesi dönemde, sözel olmayan ifadeler, iletişimde kritik bir araçtır.
Kazandırılacak Davranışlar:
- Kaybolan nesneleri arar.
- Çevresindeki nesnelere bakar ve işaret eder.
- İlişkili nesnelerle eylemler sergiler.
- Nesnenin olmadığına dair betimleyici jest kullanır.
- Eylemi sonlandırdığına dair jest kullanır.
- Nesneyi/kişileri sahiplenme jesti kullanır.
Kullanılacak Öğretim Yöntemleri:
- Söz Öncesi Dönem Millieu Dil Öğretimi (SÖMDÖ)
- Oyun temelli öğrenme
- Model olma ve taklit
Modül ve Bölüm Bilgisi:
- Modül: Dil, İletişim ve Oyun
- Bölüm: Söz Öncesi İletişim Dönemi
Örnek Çalışma: Öğretmen, çocuğun gözleri önünde bir oyuncağı saklar ve ardından “Oyuncak nerede?” sorusunu sorar. Çocuktan, kaybolan nesneyi araması beklenir. Yönerge: “Oyuncağı bul.” Doğru bir şekilde aradığı zaman sözel pekiştireç kullanılır: “Evet, çok güzel buldun!”
2. Uygulama Evresi
Okuldaki Çalışma Yöntemleri:
- Kaybolan Nesneleri Arama:
- Öğretmen, bir nesneyi çocuğun görebileceği bir yere saklar ve “Bu nesneyi ara” yönergesiyle çocuktan tepki bekler.
- Yönerge: “Kalem nerede? Ara ve bul.”
- Nesnelere Bakma ve İşaret Etme:
- Öğretmen, bir dizi nesneyi çocuğun önüne koyar ve isimlerini söyleyerek işaret etmesini ister. Örneğin, “Top nerede? Parmakla göster.”
- İlişkili Nesnelerle Eylemler Sergileme:
- Çocuğa bir çay fincanı ve kaşık verilir. Çocuk, bu nesneleri ilişkilendirerek bir eylem (ör. karıştırma hareketi) sergiler.
- Yönerge: “Bu kaşıkla çayı karıştır.”
- Jestlerle Betimleme Çalışmaları:
- Öğretmen, bir nesneyi kaldırır ve çocuktan yokluğunu jestlerle ifade etmesini ister. Örneğin, ellerini iki yana açarak “Nerede?” sorusuna yanıt verir.
Aile ile Evde Yapılacak Çalışmalar:
- Kaybolan Nesneleri Bulma:
- Aile, çocuğun sevdiği bir oyuncağı saklar ve “Bu oyuncak nerede?” diyerek çocuktan oyuncağı aramasını ister.
- Nesneleri İşaret Etme ve Bakma:
- Aile, çocuğun etrafındaki nesnelere dikkatini çekerek işaret etmesini ister. Örneğin: “Masanın üzerindeki deftere bak ve işaret et.”
- Rutinlerle Eylemler Sergileme:
- Aile, çocuğun günlük eylemleri nesnelerle ilişkilendirmesini sağlar. Örneğin, “Bu kalemle bir şeyler yaz.”
Ek Açıklamalar: Bu evrede çocuğun doğru yaptığı her çalışma sözel ve fiziksel pekiştireçlerle desteklenir. Örneğin, “Evet, çok güzel buldun!” Yanlış durumda rehberlik edilerek doğru yöntem modelleme yöntemiyle gösterilir ve çocuğun tekrar denemesi sağlanır.
3. Pekiştirme Evresi
Bu aşamada, çocuğun nesne ilişkilerini temsil eden sözel olmayan ifadeler kullanma becerisini pekiştirmek için farklı bağlamlarda ve materyallerle tekrar yapılır.
Okuldaki Çalışma Yöntemleri:
- Tekrar ve Genişletme Çalışmaları:
- Öğretmen, çocuğa aynı çalışmayı farklı nesnelerle tekrar ettirir. Örneğin: “Bu silgiyi ara ve bul.”
- Oyunlarla Pekiştirme:
- Çocukla bir saklambaç oyunu oynanır. Örneğin, öğretmen bir nesneyi saklar ve çocuktan onu bulmasını ister.
Aile ile Evde Yapılacak Çalışmalar:
- Rutinlerle Pekiştirme:
- Aile, çocuğun günlük hayatındaki nesnelerle benzer çalışmaları tekrar etmesini sağlar. Örneğin, “Bu tabağı masaya koy.”
- Eğlenceli Etkileşimlerle Pekiştirme:
- Aile, çocuğun favori oyuncaklarıyla jest ve işaret kullanma çalışmalarını eğlenceli hale getirir.
4. Genelleme Evresi
Bu evrede, çocuğun nesne ilişkilerini temsil eden sözel olmayan ifadeler kullanma becerisini farklı ortamlarda uygulayabilmesi sağlanır.
Okuldaki Çalışma Yöntemleri:
- Sınıf Dışı Etkinlikler:
- Çocuk, bahçede kaybolan bir nesneyi arar veya jestlerle ifade eder. Örneğin: “Bu taşı bul ve bana getir.”
- Grup Çalışmaları:
- Çocuk, bir grup etkinliğinde nesneleri işaret eder ve ilişkili jestleri kullanır.
Aile ile Evde Yapılacak Çalışmalar:
- Doğal Etkileşim Ortamlarında Çalışma:
- Aile, çocuğun evde nesne ilişkilerini jestlerle ifade etmesini destekler. Örneğin, “Bu kitabı kaldır ve masaya koy.”
- Sosyal Etkinliklerde Çalışma:
- Aile, çocuğun park gibi sosyal alanlarda nesne ilişkilerini ifade etmesini teşvik eder. Örneğin, “Bu topu yerden al.”
Ek Açıklamalar: Genelleme evresinde çocuğun yaptığı her doğru çalışma övgüyle desteklenir. Yanlış durumlarda doğru yöntem tekrar gösterilir ve çocuğun beceriyi farklı bağlamlarda uygulaması teşvik edilir.
Sonuç
Nesne ilişkilerini temsil eden sözel olmayan ifadeler kullanma becerisi, çocuğun çevresindeki nesneleri anlaması, ilişkilendirmesi ve iletişim kurması için kritik bir araçtır. Bu becerinin tanıtım, uygulama, pekiştirme ve genelleme aşamalarında sistematik bir şekilde çalışılması, çocuğun bu beceriyi günlük yaşamında etkili bir şekilde kullanmasını sağlar. Aile ve öğretmenin iş birliği, öğrenmenin kalıcılığını artırır ve çocuğun gelişimini destekler.
