Eğitim Planı: Ritim tutma
1. Beceri Tanıtma Evresi
Beceri Tanımı ve Önemi: Ritim tutma becerisi, çocuğun işitsel algısını, motor koordinasyonunu ve dikkat becerilerini geliştirmeyi hedefler. Bu beceri, çocuğun müzik ve hareket arasındaki bağlantıyı kurmasını, seslere uyum sağlamasını ve iletişim becerilerini destekler. Günlük yaşamda ritim, sosyal etkileşim ve düzen algısını artırmak için kritik bir öneme sahiptir.
Kazandırılacak Davranışlar:
- Basit bir ritmi alkışla taklit eder.
- Farklı hareketlerden çıkan seslere ritim tutar.
- Bir müzik aletiyle yapılan basit bir ritmi taklit eder.
- Aynı müzik aletiyle farklı bir ritim oluşturur.
- Bir hareket dizisi ile ritmi uyumlu bir şekilde eşleştirir.
Kullanılacak Öğretim Yöntemleri:
- Doğrudan öğretim yöntemi: Çocuğa ritim tutma ve taklit etme becerisi adım adım öğretilir.
- Alıştırmaları artırma: Farklı ritimler ve araçlarla tekrar yapılarak öğrenim pekiştirilir.
- Model olma: Öğretmen, doğru ritmi ve hareketi model olarak gösterir.
Modül ve Bölüm Bilgisi:
- Modül: Öğrenmeye Destek
- Bölüm: İşitsel Algı ve Bellek
Örnek Çalışma: Öğretmen, bir davulla basit bir ritim çalar (ör. “Ta-ta-ta”). Çocuktan bu ritmi alkışla ya da aynı müzik aletiyle taklit etmesi istenir. Doğru taklit edildiğinde sözel pekiştireç kullanılır: “Harika, doğru ritmi tuttun!”
2. Uygulama Evresi
Okuldaki Çalışma Yöntemleri:
- Alkışla Ritim Taklit Etme:
- Öğretmen, elleriyle bir ritim oluşturur (ör. “Ta-ta-ta-ta”). Çocuktan bu ritmi alkışla tekrar etmesi istenir.
- Yönerge: “Şimdi bu ritmi alkışla tekrar et.”
- Hareketlerle Ritim Oluşturma:
- Çocuk, ayaklarıyla yere vurarak veya ellerini masaya vurarak öğretmenin gösterdiği ritmi taklit eder.
- Örneğin: “Bir ayak vuruşu, iki el çırpma.”
- Müzik Aletiyle Ritim Taklit Etme:
- Öğretmen, bir marakas veya davulla bir ritim çalar. Çocuktan bu ritmi aynı aletle taklit etmesi istenir.
- Yönerge: “Bu ritmi marakasla sen de yap.”
Aile ile Evde Yapılacak Çalışmalar:
- Evde Alkış Ritmi Çalışması:
- Ebeveyn, alkışla bir ritim oluşturur (ör. “Ta-ta-ta”). Çocuktan bu ritmi alkışla veya masaya vurarak taklit etmesi istenir.
- Günlük Nesnelerle Ritim Çalışması:
- Ebeveyn, mutfak araçlarıyla (ör. tencere kapağı, kaşık) basit bir ritim oluşturur. Çocuktan bu ritmi taklit etmesi istenir.
- Müzik Dinleme ve Taklit Etme:
- Ebeveyn, çocuğa basit ritimler içeren bir müzik dinletir ve çocuktan müzikle uyumlu bir şekilde ritim tutmasını ister.
Ek Açıklamalar: Bu evrede çocuğun doğru yaptığı her ritim çalışması pekiştirme ifadeleriyle desteklenir. Örneğin, “Evet, çok güzel ritim tuttun, aferin!” Yanlış durumda rehberlik edilir ve doğru ritim modelleme yöntemiyle gösterilir. Çocuğa yeniden deneme fırsatı sunulur.
3. Pekiştirme Evresi
Bu aşamada çocuğun ritim tutma becerisini daha kalıcı hale getirmek için düzenli uygulamalar yapılır. Çocuk farklı ses türleri, hareketler ve müzik aletleriyle çalıştırılarak beceri pekiştirilir.
Okuldaki Çalışma Yöntemleri:
- Ritim Çeşitliliği ile Taklit Çalışmaları:
- Öğretmen, basit ritimlerden başlayarak daha karmaşık ritimlere geçiş yapar. Örneğin, “Ta-ta-ta” yerine “Ta-ta-ta-ta” ritmi.
- Çocuk, bu ritimleri elleriyle veya seçilen bir müzik aletiyle taklit eder.
- Yönerge: “Şimdi bu ritmi benim gibi çal.”
- Grup Ritmi Çalışmaları:
- Çocuk, bir grup etkinliğine katılarak diğer çocuklarla birlikte ritim tutma çalışması yapar. Örneğin, bir öğrenci davulla ritim çalar, diğerleri bu ritmi alkışla takip eder.
- Müzik Tabanlı Oyunlar:
- “Ritmi Tahmin Et” adlı bir oyun oynanır. Öğretmen, bir ritim çalar ve çocuğun bu ritmi doğru şekilde taklit etmesi istenir. Doğru yapan çocuk bir puan kazanır.
Aile ile Evde Yapılacak Çalışmalar:
- Evde Günlük Seslerle Çalışma:
- Ebeveyn, evdeki eşyalarla ritim oluşturur (ör. kaşıkla bardak çalma). Çocuk, bu ritmi taklit ederek tekrar eder.
- Yönerge: “Şimdi bu ritmi sen de yap.”
- Alkış ve Ayak Vuruşlarıyla Ritim:
- Aile, alkış ve ayak vuruşlarıyla basit ritimler yapar. Çocuk, bu hareketleri takip ederek ritmi tekrar eder. Örneğin: “Bir kez alkış, iki kez ayak vur.”
- Müzik Dinleyerek Ritim Çalışması:
- Ebeveyn, çocuğa bir müzik dinletir ve müzikle uyumlu bir şekilde ritim tutmasını ister. Örneğin: “Bu müzikle ellerinle ritim tut.”
Ek Açıklamalar: Bu aşamada doğru yapılan her çalışma pekiştireçlerle desteklenir. Örneğin, “Evet, bu ritmi çok iyi tuttun, harika bir iş çıkardın!” Yanlış durumda çocuk cesaretlendirilir, doğru yöntem sabırla gösterilir ve yeniden deneme şansı sunulur.
4. Genelleme Evresi
Bu evrede çocuğun ritim tutma becerisini farklı ortamlar, durumlar ve materyallerde uygulayabilmesi hedeflenir. Amaç, bu becerinin günlük hayatta doğal bir şekilde kullanılmasıdır.
Okuldaki Çalışma Yöntemleri:
- Sınıf Dışı Etkinlikler:
- Çocuk, okul bahçesinde veya diğer alanlarda farklı seslerle ritim çalışmaları yapar. Örneğin, bahçede bir taşa vurarak ritim oluşturur ve bunu tekrar eder.
- Doğa Sesleriyle Ritim:
- Çocuk, doğadaki seslere uyumlu ritimler tutar. Örneğin, kuş cıvıltısına eşlik edecek bir ritim çalar.
Aile ile Evde Yapılacak Çalışmalar:
- Alışverişte Uygulama:
- Aile, markette duyduğu seslere uygun bir ritim oluşturur. Örneğin, kasadan çıkan bip seslerine eşlik edecek bir ritim.
- Doğa Yürüyüşlerinde Çalışma:
- Aile, doğada yürürken çevredeki seslere uygun ritimler oluşturur ve çocuktan bu ritimleri taklit etmesi istenir.
- Ev İçi Uyumlu Çalışmalar:
- Aile, evde çocuğa farklı eşyalarla ritim oluşturmasını sağlar. Örneğin, bir masa veya tencere kapağıyla ritim çalması istenir.
Ek Açıklamalar: Genelleme evresinde çocuğun yaptığı doğru çalışmalar övgüyle desteklenir. Yanlış durumda doğru yöntem sabırla tekrar gösterilir ve çocuğun beceriyi farklı durumlarda uygulaması teşvik edilir.
Sonuç
Ritim tutma becerisi, çocuğun işitsel algı, motor koordinasyon ve dikkat becerilerini geliştiren temel bir araçtır. Bu becerinin tanıtım, uygulama, pekiştirme ve genelleme aşamalarında sistematik olarak çalışılması, çocuğun ritim tutma becerisini günlük yaşamında doğal bir şekilde kullanmasını sağlar. Aile ve öğretmenin iş birliği, öğrenmenin kalıcılığını artırır ve çocuğun gelişimini destekler.
