Eğitim Planı: Örüntü oluşturma
1. Beceri Tanıtma Evresi
Beceri Tanımı ve Önemi: Örüntü oluşturma becerisi, çocuğun düzenli bir dizilim ve sıralama yapabilme yeteneğini geliştirmeyi hedefler. Bu beceri, görsel algı, dikkat, sıralama ve problem çözme yeteneklerini destekler. Günlük yaşamda, çocuğun görev ve aktivitelerini planlamasına ve düzenli bir şekilde yerine getirmesine yardımcı olur.
Kazandırılacak Davranışlar:
- Nesneleri tür, renk ve boyut özelliklerine göre örüntü oluşturur.
- Nesne resimleriyle örüntü oluşturur.
- Eksik bırakılan örüntüyü tamamlar.
- Farklı malzemeler kullanarak örüntü oluşturur.
Kullanılacak Öğretim Yöntemleri:
- Doğrudan öğretim yöntemi: Çocuğa örüntü oluşturma adımları birebir öğretilir.
- Alıştırmaları artırma: Farklı materyallerle tekrar yapılarak öğrenme pekiştirilir.
- Model olma: Öğretmen, örüntü oluşturma sürecini model olarak gösterir.
Modül ve Bölüm Bilgisi:
- Modül: Öğrenmeye Destek
- Bölüm: Görsel Algı ve Bellik
Örnek Çalışma: Bir sıra kırmızı top, mavi top, kırmızı top şeklinde dizilir. Çocuğa, bu örüntüyü devam ettirmesi için yönerge verilir: “Bu sırayı devam ettir.” Çocuk, kırmızı ve mavi topları sırasıyla dizerek örüntüyü tamamlar.
2. Uygulama Evresi
Okuldaki Çalışma Yöntemleri:
- Etkinlik Planı:
- Öğretmen, masaya ahşap bloklar (ör. kırmızı, mavi ve sarı) yerleştirir. Çocuk, öğretmenin oluşturduğu örüntüyü devam ettirir. Örneğin, “Kırmızı blok, mavi blok, sarı blok. Bu sırayı devam ettir.”
- Çocuğun doğru şekilde devam etmesi sağlanır ve başarılı olduğunda pekiştireçler kullanılır.
- Eksik Örüntüyü Tamamlama:
- Öğretmen, “Kırmızı blok, mavi blok, kırmızı blok, …” şeklinde bir sıra oluşturur ve eksik olan blokları tamamlamasını ister.
- Hikaye ve Oyun Tabanlı Çalışmalar:
- Öğretmen, bir hikaye ile bağlantılı bir örüntü çalışması yapar. Örneğin, “Bu hikayede sıralı bir bahçe var. Çiçekler bir kırmızı, bir beyaz olarak sıralanmış. Bahçeyi tamamlayalım.”
Aile ile Evde Yapılacak Çalışmalar:
- Evde Günlük Nesnelerle Çalışma:
- Ebeveyn, çocuğun oyuncaklarını ya da kıyafetlerini örüntü oluşturacak şekilde sıralamasını ister. Örneğin, bir oyuncak araba, bir çorap, bir oyuncak araba sırası oluşturulur ve çocuk bu sırayı devam ettirir.
- Resimli Kartlarla Çalışma:
- Ebeveyn, farklı renk ve şekillerdeki resimli kartlarla örüntü oluşturur. Çocuktan bu örüntüyü devam ettirmesi istenir. Örneğin, “Kare, daire, kare. Devam et.”
Ek Açıklamalar: Bu evrede çocuğun yaptığı her doğru çalışma, sözel pekiştireçler ve ödüllerle desteklenir. Örneğin, “Çok güzel tamamladın, harika bir iş çıkardın!” Hatalar karşısında cesaret kırıcı bir tutum sergilenmeden doğru yöntem tekrar gösterilir. Çocuğun yeniden denemesi sağlanır.
3. Pekiştirme Evresi
Bu aşamada çocuğun örüntü oluşturma becerisini daha sağlam öğrenmesi ve farklı durumlarda uygulayabilmesi için çeşitli etkinlikler yapılır. Hataları azaltmak ve doğru uygulamaları artırmak için tekrarlı çalışmalar yapılır.
Okuldaki Çalışma Yöntemleri:
- Çeşitlendirilmiş Materyallerle Çalışma:
- Öğretmen, önce kullanılan materyallere farklı renk ve boyutlarda nesneler ekler. Örneğin, kırmızı ve mavi topların yanına sarı toplar eklenir. Çocuğa, “Kırmızı top, mavi top, sarı top… Bu sırayı devam ettir” yönergesi verilir.
- Eksik Parçaları Tamamlama:
- Öğretmen, “Kırmızı top, mavi top, kırmızı top, …” şeklinde bir örüntü bırakır ve çocuğun eksik parçayı tamamlamasını ister. Bu tür çalışmalar, çocuğun dikkatini artırır ve problem çözme yeteneğini geliştirir.
- Oyun Tabanlı Çalışmalar:
- Öğretmen, bir oyun düzenler. Çocuk, bir sırayı tamamladığında oyun sırasında puan kazanır. Örneğin, “Kırmızı blok, mavi blok, kırmızı blok, … Hangi blok burada eksik?” şeklinde bir soruyla çocuk yönlendirilir.
Aile ile Evde Yapılacak Çalışmalar:
- Doğal Ortamda Örüntü Çalışması:
- Ebeveyn, çocuğun doğal ortamda bulabileceği taş, yaprak, çiçek gibi materyallerle örüntü oluşturmasını ister. Örneğin, “Bir taş, bir yaprak, bir çiçek. Devam ettir.”
- Günlük Eşyalarla Örüntü Çalışması:
- Ebeveyn, evdeki günlük eşyaları (ör. kaşık, çatal, bıçak) kullanarak bir örüntü oluşturur ve çocuğa bu sırayı devam ettirmesi için yönerge verir.
- Sanat Malzemeleriyle Örüntü:
- Çocuk, boya kalemleri veya boncuklarla bir örüntü oluşturur. Ebeveyn, çocuğun oluşturduğu örüntüyü bir resim defterine çizmesini ister.
Ek Açıklamalar: Bu aşamada, çocuğun her doğru çalışması pekiştireçlerle desteklenir. Örneğin, “Çok güzel bir örüntü yaptın, aferin!” Yanlış durumda ebeveyn veya öğretmen, modeli kullanarak doğru yöntemi gösterir ve çocuğa tekrar deneme fırsatı sunar.
4. Genelleme Evresi
Genelleme evresinde, çocuğun örüntü oluşturma becerisini farklı ortam, materyal ve durumlara genelleyebilmesi hedeflenir. Amaç, bu becerinin günlük hayata entegrasyonunu sağlamaktır.
Okuldaki Çalışma Yöntemleri:
- Sınıf Dışı Aktiviteler:
- Çocuk, okul bahçesinde taş, yaprak ve çiçeklerle örüntü oluşturur. Örneğin, “Bir yaprak, bir taş, bir çiçek. Bu sırayı devam ettir.”
- Grup Çalışmaları:
- Çocuk, bir grup etkinliğine katılarak arkadaşlarıyla örüntü çalışması yapar. Örneğin, bir çocuk sırayı başlatır ve diğer çocuklar sırayı tamamlar.
Aile ile Evde Yapılacak Çalışmalar:
- Alışverişte Uygulama:
- Aile, market alışverişi sırasında ürünleri örüntü oluşturacak şekilde sıralar. Çocuktan bu örüntüyü devam ettirmesi istenir. Örneğin, “Bir kutu süt, bir ekmek, bir kutu süt… Devam ettir.”
- Doğa Yürüyüşleri:
- Aile, doğa yürüyüşü sırasında çeşitli doğal materyallerle (ör. yaprak, taş) bir örüntü oluşturur. Çocuktan bu sırayı devam ettirmesi ya da kendi örüntüsünü oluşturması istenir.
- Ev İçi Düzenleme Aktiviteleri:
- Ebeveyn, çocuğun odasında kıyafetleri veya oyuncakları sıralamasını ve bir örüntü oluşturmasını ister. Örneğin, “Bir pantolon, bir tişört, bir çorap… Bu sırayı tamamla.”
Ek Açıklamalar: Genelleme aşamasında, çocuğun beceriyi farklı bağlamlarda kullanabilmesi için fırsatlar yaratılır. Bu süreçte çocuğun motivasyonunu artırmak için başarıları övülür ve desteklenir. Yanlış durumlarda, sabırla doğru yöntem tekrar gösterilir.
Sonuç
Örüntü oluşturma becerisi, çocuğun sıralama, düzenleme ve problem çözme becerilerini geliştirmek için önemli bir araçtır. Bu becerinin tanıtım, uygulama, pekiştirme ve genelleme aşamalarında sistematik olarak çalışılması, çocuğun bu beceriyi günlük yaşamında doğal bir şekilde kullanmasını sağlar. Aile ve öğretmen iş birliği, öğrenmenin kalıcılığını ve başarısını artırır.
