Hedef: Ön Odaklı Bir Sesleme Gerçekleştirir
1. Beceri Tanıtma Evresi
Ulaşmak İstediğimiz Hedef Davranışlar:
- Sesleme sırasında sesin ağız boşluğunun ön kısmında odaklanmasını sağlar.
- Dil, dudak ve çene pozisyonunu ön seslemeyi destekleyecek şekilde ayarlar.
- Boğaz sıkışması veya gırtlak baskısı olmadan rahat bir ses üretir.
- Sesin doğal rezonansını koruyarak anlaşılabilirlik sağlar.
Kullanılabilecek Öğretim Yöntemleri:
- Model Olma ve Taklit
- Akustik ve Kinestetik Geri Bildirim
- Fiziksel Yardım ve Yönlendirme
- Doğrudan Öğretim
2. Uygulama Evresi
Okulda Uygulanabilecek Çalışma Yöntemleri:
- Sesin Ön Odaklı Olduğunu Hissetme Çalışması:
- Çocuğun sesin ağız boşluğunun ön kısmında odaklandığını fark etmesi sağlanır.
- Örnek: “Konuşurken sesi dudaklarının yakınında hisset. ‘Mmm’ sesi çıkar ve sesi dudaklarında titreşim olarak hisset.”
- Ön Seslemeyi Destekleyen Hece Çalışmaları:
- Çocuğa ön seslemeyi kolaylaştıran sesler ve heceler verilir.
- Örnek: “‘mi, me, ma’ hecelerini söyle ve sesi ağzının ön kısmında hisset.”
- Kelime Çalışmaları:
- Çocuğa hedef kelimeler verilerek sesin ön odaklı üretilmesi çalıştırılır.
- Örnek: “‘Masa, süt, sandalye’ kelimelerini ön sesleme ile söyle.”
- Cümle Çalışmaları:
- Çocuğa kısa cümleler söyleterek sesin ön odaklı üretimi sağlanır.
- Örnek: “‘Bugün okula gittim.’ cümlesini söyle ve sesi dudaklarının yakınında hisset.”
Ebeveynlerin Evde Uygulayabileceği Çalışma Yöntemleri:
- Ön Sesleme Pratiği:
- Çocuk, basit kelime ve cümlelerde ön seslemeyi pratik eder.
- Örnek: “‘Merhaba’ kelimesini söylerken sesi dudaklarının yakınında hisset.”
- Ayna Karşısında Çalışma:
- Çocuk, ayna karşısında dudak hareketlerini izleyerek sesin ön odaklı olup olmadığını kontrol eder.
- Örnek: “‘Anne’ kelimesini söyle ve dudaklarının titreştiğini hisset.”
- Şarkılar ve Tekerlemelerle Çalışma:
- Çocuk, şarkılar veya tekerlemelerle ön seslemeyi uygular.
- Örnek: “‘Ali Baba’nın Çiftliği’ şarkısını söylerken sesi ön odaklı tut.”
3. Pekiştirme Evresi
Okulda Uygulanabilecek Çalışma Yöntemleri:
- Karmaşık Kelime Çalışmaları:
- Çocuğa ön odaklı sesleme gerektiren daha karmaşık kelimeler verilir.
- Örnek: “‘Şeker, kitap, sabun’ kelimelerini söyle.”
- Uzun Cümlelerle Çalışma:
- Çocuğa daha uzun cümleler söyletilerek sesin ön odaklı tutulması sağlanır.
- Örnek: “‘Bugün okulda resim yaptık ve arkadaşlarımla oynadım.’ cümlesini söyle.”
- Grup Çalışmaları:
- Çocuk, sınıf arkadaşlarıyla konuşma etkinliklerinde ön sesleme uygular.
- Örnek: “‘Hangi oyunu oynayalım?’ diye sorarken sesi ön odaklı kullan.”
Ebeveynlerin Evde Uygulayabileceği Çalışma Yöntemleri:
- Günlük Konuşmalar:
- Çocuk, aile bireyleriyle konuşurken ön sesleme uygular.
- Örnek: “‘Bugün dışarıda oynadım.’ cümlesini söyle ve sesi ön odaklı tut.”
- Hikaye ve Şarkılarda Pekiştirme:
- Çocuk, hikaye veya şarkılarda ön sesleme uygular.
- Örnek: “‘Bir zamanlar küçük bir köyde…’ hikayesini ön odaklı seslemeyle oku.”
4. Genelleme Evresi
Okulda Uygulanabilecek Çalışma Yöntemleri:
- Farklı Derslerde Kullanım:
- Çocuk, derslerde konuşma sırasında ön seslemeyi uygular.
- Örnek: “‘Matematik dersinde öğrendim ki üçgenin üç kenarı vardır.’ cümlesini söyle.”
- Sınıf Sunumlarında Kullanım:
- Çocuk, sınıfta yaptığı sunumlarda ön seslemeyi kullanır.
- Örnek: “‘Bugün size güneş sistemi hakkında bilgi vereceğim.’ cümlesini söyle.”
Ebeveynlerin Evde Uygulayabileceği Çalışma Yöntemleri:
- Aile Sohbetlerinde Kullanım:
- Çocuk, evde konuşmalarda ön sesleme yapar.
- Örnek: “‘Akşam yemeğinde pilav ve çorba yedik.’ cümlesini söyle ve sesi dudaklarının yakınında hisset.”
- Doğal Ortamlarda Pratik:
- Çocuk, dış ortamlarda konuşurken ön sesleme uygular.
- Örnek: “‘Parkta oynarken arkadaşlarına ‘Topu atar mısın?’ diye sor ve sesi ön odaklı kullan.”
Genel Sonuç
Bu plan, çocuğun konuşma sırasında ön odaklı bir sesleme gerçekleştirme becerisini geliştirmeyi hedefler. Ön sesleme, sesin netliğini ve anlaşılabilirliğini artırarak etkili bir iletişim sağlar. Sistematik uygulama ve doğal konuşma ortamlarında pratik, bu becerinin günlük hayatta doğal bir şekilde kullanılmasını destekleyecektir.
