Hedef: Konuşma Üretimi Sırasında Solunum Kontrolü Yapar
1. Beceri Tanıtma Evresi
Ulaşmak İstediğimiz Hedef Davranışlar:
- Konuşma öncesinde diyafram solunumu ile derin bir nefes alır.
- Konuşma sırasında solunum akışını kontrol eder.
- Nefesini cümle uzunluğuna göre düzenler.
- Konuşma sırasında nefes alıp vermeyi konuşmanın ritmine uygun şekilde yapar.
Kullanılabilecek Öğretim Yöntemleri:
- Model Olma ve Taklit
- Geri Bildirim ve Pekiştirme
- Ritmik Solunum Egzersizleri
- Doğrudan Öğretim
2. Uygulama Evresi
Okulda Uygulanabilecek Çalışma Yöntemleri:
- Diyafram Solunumu ile Hazırlık:
- Çocuğa konuşmadan önce diyafram nefesi alması öğretilir.
- Örnek: “Burnundan derin nefes al, karnını şişir ve nefesini kontrol ederek ‘aaa’ sesi çıkar.”
- Cümlelerde Nefes Akışı Kontrolü:
- Çocuğa kısa ve uzun cümlelerde nefesini düzenlemesi çalıştırılır.
- Örnek: “‘Bugün hava güzel.’ cümlesini bir nefeste söyle.”
- Cümleler Arasında Nefes Alma:
- Çocuğa her cümle arasında doğal bir şekilde nefes alıp vermesi öğretilir.
- Örnek: “‘Benim adım Ali.’ dedikten sonra derin bir nefes al ve devam et.”
- Konuşma Ritmine Göre Solunum:
- Çocuğun konuşma sırasında doğal bir ritimle nefes alıp vermesi sağlanır.
- Örnek: “‘Bugün sabah kalktım, kahvaltı yaptım ve okula gittim.’ cümlesini söyle ve nefes almayı unutma.”
Ebeveynlerin Evde Uygulayabileceği Çalışma Yöntemleri:
- Evde Diyafram Solunumu Egzersizleri:
- Çocuk, günlük konuşmalar öncesinde diyafram nefesi alarak nefes kontrolü yapar.
- Örnek: “Derin nefes al ve ‘Merhaba’ kelimesini söyle.”
- Hikaye Okuma ve Anlatma:
- Çocuk, hikaye okurken veya anlatırken nefes kontrolünü öğrenir.
- Örnek: “‘Bir zamanlar küçük bir köyde…’ cümlesini nefesini kontrol ederek oku.”
- Şarkılarla Solunum Çalışması:
- Çocuk, şarkılar söylerken nefesini kontrol eder.
- Örnek: “‘Ali Baba’nın Çiftliği’ şarkısını söylerken nefesini düzenle.”
3. Pekiştirme Evresi
Okulda Uygulanabilecek Çalışma Yöntemleri:
- Uzun Cümlelerle Çalışma:
- Çocuğa daha uzun cümlelerde nefesini kontrol etme becerisi kazandırılır.
- Örnek: “‘Bugün çok eğlenceli bir gün geçirdim ve arkadaşlarımla parkta oynadım.’ cümlesini söyle.”
- Grup Çalışmaları:
- Çocuk, sınıf arkadaşlarıyla etkileşim sırasında nefes kontrolü yapar.
- Örnek: “Arkadaşlarına ‘Bugün hangi oyunu oynayalım?’ diye sor ve nefes kontrolünü koru.”
- Konuşma Akışı Çalışmaları:
- Çocuğun konuşma sırasında solunum kontrolünü ritmik şekilde kullanması sağlanır.
- Örnek: “‘Bu sabah kalktım ve kahvaltı yaptım.’ cümlesini söylerken nefes almayı unutma.”
Ebeveynlerin Evde Uygulayabileceği Çalışma Yöntemleri:
- Günlük Sohbetlerde Nefes Kontrolü:
- Çocuk, aile bireyleriyle konuşurken nefes kontrolünü uygular.
- Örnek: “‘Bugün okulda ne yaptın?’ sorusuna doğru nefesle cevap ver.”
- Hikaye ve Şarkılarda Pratik:
- Çocuk, hikaye ve şarkılarda nefes kontrolü yapar.
- Örnek: “‘Bir gün küçük bir tavşan ormanda dolaşıyormuş…’ hikayesini nefesini kontrol ederek anlat.”
4. Genelleme Evresi
Okulda Uygulanabilecek Çalışma Yöntemleri:
- Farklı Derslerde Kullanım:
- Çocuk, derslerde konuşma sırasında nefes kontrolünü uygular.
- Örnek: “Fen dersinde ‘Güneş enerjisi Dünya’ya ışık ve ısı sağlar.’ cümlesini doğru nefesle söyle.”
- Sunumlarda Nefes Kontrolü:
- Çocuk, sınıfta yaptığı sunumlarda nefesini düzenler.
- Örnek: “‘Bugün sizlere mevsimler hakkında bilgi vereceğim.’ cümlesini söyle ve nefesini kontrol et.”
Ebeveynlerin Evde Uygulayabileceği Çalışma Yöntemleri:
- Aile Sohbetlerinde Kullanım:
- Çocuk, evde konuşmalarında öğrendiği nefes kontrol becerisini uygular.
- Örnek: “‘Bugün dışarıda arkadaşlarımla oyun oynadım.’ cümlesini düzgün nefesle söyle.”
- Sosyal Etkinliklerde Pratik:
- Çocuk, dış ortamlarda nefes kontrolünü kullanarak konuşur.
- Örnek: “‘Parkta oynarken arkadaşlarına ‘Saklambaç oynayalım mı?’ diye sor.”
Genel Sonuç
Bu plan, çocuğun konuşma üretimi sırasında solunum kontrolü yapma becerisini geliştirmeyi hedefler. Sistematik uygulama ve düzenli pratiklerle bu beceri sosyal iletişimde ve akademik konuşmalarda etkili bir şekilde kullanılabilir hâle gelecektir.
