Hedef: Konuşma Seslerini Üretir
1. Beceri Tanıtma Evresi
Ulaşmak İstediğimiz Hedef Davranışlar:
- Hedef sesleri tek başına doğru şekilde üretir.
- Hedef sesleri farklı konumlarda (sözcük başında, ortasında ve sonunda) doğru şekilde üretir.
- Hedef sesleri hece ve sözcük içerisinde doğru olarak üretir.
Kullanılabilecek Öğretim Yöntemleri:
- Doğrudan Öğretim
- Model Olma ve Taklit
- Ayrık Denemelerle Öğretim
- Geri Bildirim ve Pekiştirme
2. Uygulama Evresi
Okulda Uygulanabilecek Çalışma Yöntemleri:
- Tek Ses Üretimi:
- Çocuğa bir hedef ses verilerek bu sesi doğru şekilde üretmesi sağlanır.
- Örnek: “‘m’ sesini çıkar.”
- Seslerin Farklı Konumlarda Üretimi:
- Çocuğa hedef sesleri farklı kelime pozisyonlarında söyleme çalışmaları yaptırılır.
- Örnek: “‘m’ sesi için: ‘masa’ (başta), ‘arama’ (ortada), ‘tam’ (sonda).”
- Hecelerle Çalışma:
- Çocuğa hedef sesleri içeren heceler söyletilir.
- Örnek: “‘ma, me, mi, mo, mu’ hecelerini tekrar et.”
- Kelimelerle Çalışma:
- Çocuğa hedef sesleri içeren kelimeler verilir ve doğru telaffuz çalışmaları yapılır.
- Örnek: “‘kedi, masa, top’ kelimelerini söyle.”
Ebeveynlerin Evde Uygulayabileceği Çalışma Yöntemleri:
- Evde Ses Çalışmaları:
- Çocuğa belirli seslerin tekrar ettirilmesi sağlanır.
- Örnek: “‘b’ sesiyle başlayalım. Söyle: ‘b, b, b.'”
- Kelime Tekrarları:
- Çocuk, günlük hayatta kullanılan kelimelerde hedef sesleri üretir.
- Örnek: “‘Kedi’ kelimesini doğru söyle.”
- Hikayeler ve Şarkılar:
- Çocuk, hikaye ve şarkılarda geçen hedef sesleri tekrar eder.
- Örnek: “‘Kırmızı Balık’ şarkısını söyle ve ‘k’ sesine dikkat et.”
3. Pekiştirme Evresi
Okulda Uygulanabilecek Çalışma Yöntemleri:
- Karmaşık Sözcüklerle Çalışma:
- Çocuğa daha karmaşık kelimeler verilerek hedef seslerin doğru üretimi sağlanır.
- Örnek: “‘Kalemlik, kitaplık’ kelimelerini söyle.”
- Cümlelerle Çalışma:
- Çocuğa hedef sesleri içeren cümleler kurdurulur ve söylemesi sağlanır.
- Örnek: “‘Bu sabah güzel bir kahvaltı yaptım.’ cümlesini söyle.”
- Grup Çalışmaları:
- Çocuk, arkadaşlarıyla birlikte ses çalışmaları yapar.
- Örnek: “Herkes sırayla bir kelime söylesin: ‘kedi, masa, top.'”
Ebeveynlerin Evde Uygulayabileceği Çalışma Yöntemleri:
- Doğal Konuşma Çalışmaları:
- Çocuk, evde yaptığı konuşmalarda hedef sesleri doğru şekilde üretir.
- Örnek: “‘Bugün ne yaptın?’ sorusuna net bir şekilde yanıt ver.”
- Hikaye ve Şarkı Okuma:
- Çocuk, hikayeleri ve şarkıları okurken hedef seslere dikkat eder.
- Örnek: “‘Ali Baba’nın Çiftliği’ şarkısındaki sesleri dikkatlice söyle.”
4. Genelleme Evresi
Okulda Uygulanabilecek Çalışma Yöntemleri:
- Farklı Derslerde Kullanım:
- Çocuk, derslerde öğrendiği hedef sesleri konuşmalarında kullanır.
- Örnek: “Türkçe dersinde okuduğun metinde ‘k’ sesini doğru şekilde söyle.”
- Sınıf Sunumları:
- Çocuk, bir sunum sırasında hedef sesleri doğru kullanır.
- Örnek: “‘Bugün bir sunum yapacağım. Hedef seslere dikkat edeceğim.'”
Ebeveynlerin Evde Uygulayabileceği Çalışma Yöntemleri:
- Sosyal Aktivitelerde Pratik:
- Çocuk, sosyal etkinliklerde öğrendiği hedef sesleri uygular.
- Örnek: “‘Arkadaşlarına oyunu anlatırken net bir şekilde konuş.'”
- Günlük Konuşmalar:
- Çocuk, günlük konuşmalarında öğrendiği sesleri düzenli olarak kullanır.
- Örnek: “‘Bugün hava nasıl?’ sorusuna net bir cevap ver.”
Genel Sonuç
Bu plan, çocuğun konuşma seslerini doğru şekilde üretme becerisini geliştirmeyi amaçlar. Sistematik uygulama ve sürekli pekiştirme ile bu beceri günlük hayatta ve akademik ortamlarda etkin şekilde kullanılabilir hâle gelir.