Hedef: Konuşma Seslerini Doğru Olarak Üretir
1. Beceri Tanıtma Evresi
Ulaşmak İstediğimiz Hedef Davranışlar:
- Hedef konuşma sesini izole hâlde doğru üretir.
- Hedef konuşma sesini hece başı ve sonu konumlarında doğru üretir.
- Hedef konuşma sesini ünlüler arasında doğru üretir.
- Hedef konuşma sesini tek heceli sözcüklerde doğru üretir.
- Hedef konuşma sesini iki ve daha fazla heceli sözcüklerde doğru üretir.
- Hedef konuşma sesini sözcük öbekleri içinde doğru üretir.
Kullanılabilecek Öğretim Yöntemleri:
- Fonolojik Yaklaşım
- Motor Temelli Prompt Yaklaşımı
- Model Olma ve Taklit
- Doğrudan Öğretim
2. Uygulama Evresi
Okulda Uygulanabilecek Çalışma Yöntemleri:
- İzole Ses Çalışmaları:
- Çocuğa hedef ses izole hâlde söyletilir.
- Örnek: “Söyle ‘k’.”
- Hece Başında ve Sonunda Ses Çalışmaları:
- Çocuğa hece başı ve sonu konumlarında hedef sesi içeren heceler söyletilir.
- Örnek: “Söyle ‘ka’, ‘ke’, ‘ak’, ‘ek’.”
- Ünlüler Arasında Ses Çalışmaları:
- Çocuğa ünlüler arasında hedef sesi içeren heceler söyletilir.
- Örnek: “Söyle ‘aka’, ‘eke’.”
- Tek Heceli Sözcüklerle Çalışma:
- Çocuğa hedef sesi içeren tek heceli sözcükler söyletilir.
- Örnek: “Söyle ‘kal’, ‘kel’, ‘kıl’.”
- Çok Heceli Sözcüklerle Çalışma:
- Çocuğa hedef sesi içeren iki ve daha fazla heceli sözcükler söyletilir.
- Örnek: “Söyle ‘kalem’, ‘kanepe’.”
- Sözcük Öbeklerinde Çalışma:
- Çocuğa hedef sesi içeren sözcük öbekleri söyletilir.
- Örnek: “Söyle ‘kalem kutusu’.”
Ebeveynlerin Evde Uygulayabileceği Çalışma Yöntemleri:
- Evde İzole Ses Çalışmaları:
- Çocuğa hedef sesi izole hâlde tekrar ettirme çalışmaları yapılır.
- Örnek: “Söyle ‘k’.”
- Harf ve Sözcük Çalışmaları:
- Çocuğa günlük hayatta kullanılan kelimelerle ses üretimi yaptırılır.
- Örnek: “‘Kitap’ kelimesini söyle.”
- Şarkılar ve Tekerlemeler:
- Çocuğa hedef sesi içeren şarkılar veya tekerlemeler öğretilir ve söyletilir.
- Örnek: “‘Kırmızı balık’ tekerlemesini söyle.”
3. Pekiştirme Evresi
Okulda Uygulanabilecek Çalışma Yöntemleri:
- Karmaşık Sözcüklerle Çalışma:
- Çocuğa hedef sesi içeren daha karmaşık sözcükler söyletilir.
- Örnek: “Söyle ‘akşam’, ‘çilek’.”
- Cümle İçinde Kullanma:
- Çocuğa hedef sesi içeren cümleler kurdurulur ve söylemesi istenir.
- Örnek: “Söyle: ‘Kedim kırmızı yastığın üstünde uyuyor.'”
- Grup Çalışmaları:
- Çocuk, grup etkinliklerinde hedef sesi içeren kelimeler veya cümleler kullanır.
- Örnek: “Sınıfta arkadaşlarına ‘Kalem kutumu alabilir misin?’ cümlesini söyle.”
Ebeveynlerin Evde Uygulayabileceği Çalışma Yöntemleri:
- Evde Konuşma Pratiği:
- Çocuğa, aile bireyleriyle yaptığı konuşmalarda hedef sesi içeren kelimeler ve cümleler kullanması istenir.
- Örnek: “‘Kapıyı açabilir misin?’ cümlesini söyle.”
- Oyunlarla Pekiştirme:
- Çocuk, hedef sesi içeren kelimelerle oynanan oyunlara katılır.
- Örnek: “Bu oyunda ‘kelime’ kelimesini tekrar et.”
4. Genelleme Evresi
Okulda Uygulanabilecek Çalışma Yöntemleri:
- Sınıf İçi Sunum ve Tartışmalar:
- Çocuk, sınıf içinde hedef sesi içeren kelimeleri kullanarak bir sunum yapar.
- Örnek: “‘Kış mevsiminde yapılan etkinlikler’ hakkında konuş.”
- Sosyal Durumlarda Kullanım:
- Çocuk, sosyal durumlarda hedef sesi içeren kelimelerle iletişim kurar.
- Örnek: “Bir arkadaşına ‘Bugün kantinde karnım çok acıktı.’ de.”
Ebeveynlerin Evde Uygulayabileceği Çalışma Yöntemleri:
- Sosyal Aktivitelerde Pratik:
- Çocuk, aile ile birlikte yapılan sosyal aktivitelerde hedef sesi içeren kelimeler ve cümleler kullanır.
- Örnek: “‘Kardeşime kek verdim.’ cümlesini söyle.”
- Doğal Konuşma Uygulamaları:
- Çocuk, günlük konuşmalarında hedef sesi içeren kelimeler kullanır.
- Örnek: “Bakkaldan ‘Karamel alabilir miyim?’ de.”
Genel Sonuç
Bu plan, çocuğun konuşma seslerini doğru şekilde üretme becerisini geliştirmeyi amaçlar. Sistematik ve sürekli uygulamalar, bu beceriyi kalıcı hale getirecek ve çocuğun doğru telaffuz ve akıcı konuşma yeteneklerini artıracaktır.
