Hedef: Sohbet Sırasında Sorulan Soruları Yanıtlar
1. Evre: Beceri Tanıtma Evresi
Bu evrede çocuğun, sohbet sırasında sorulan soruları anlaması ve uygun şekilde yanıt vermesi sağlanır. Sorulara yanıt verme, etkili iletişim ve sosyal etkileşim becerilerinin temel bir parçasıdır.
Bu beceriyi kazanması halinde:
- İletişim becerileri gelişir.
- Sohbete katılma ve sürdürme becerisi artar.
- Duygularını, düşüncelerini ve deneyimlerini ifade etme kapasitesi güçlenir.
Ulaşmak istediğimiz hedef davranışlar:
- Basit soruları anlar ve yanıt verir (örneğin, “Adın ne?” sorusuna “Ali” yanıtını vermek).
- Günlük durumlarla ilgili soruları yanıtlar (örneğin, “Bugün ne yaptın?” sorusuna yanıt vermek).
- Evet/hayır sorularına uygun cevaplar verir.
- Daha detaylı açıklamalar gerektiren soruları anlamlandırır ve yanıtlar (örneğin, “En sevdiğin yemek nedir?”).
Kullanılabilecek öğretim yöntemleri:
- Modelleme ve rehberlik.
- Soru-cevap oyunları ve etkinlikleri.
- Görsel destek ve yapılandırılmış diyaloglar.
Örnek Materyal ve Yönergeler:
- Materyal: Resimli kartlar, günlük eşyalar, soru kartları.
- Yönerge: “Bu bir elma. Şimdi bana sor: ‘Bu nedir?’ ve ben cevap vereyim. Sonra ben sana soracağım.”
2. Evre: Uygulama Evresi
Bu evrede çocuk, sohbet sırasında kendisine sorulan soruları yanıtlamaya başlar. Çalışmalar, hem okulda öğretmen rehberliğinde hem de evde ebeveyn desteğiyle gerçekleştirilir.
Okulda Öğretmen Tarafından:
- Basit Sorularla Çalışma:
- Çocuğa basit ve günlük sorular sorulur, yanıt vermesi teşvik edilir.
- Örnek Aktivite: “Bugün ne yedin? Söyleyebilirsin: ‘Çorba.'”
- Resim Kartlarıyla Soru-Cevap:
- Çocuğa bir resim gösterilir ve bu resimle ilgili sorular sorulur.
- Örnek Yönerge: “Bu bir köpek mi? ‘Evet’ ya da ‘Hayır’ diyebilirsin.”
Evde Ebeveynler Tarafından:
- Günlük Rutinler Üzerine Sorular:
- Çocuk, evdeki günlük durumlarla ilgili soruları yanıtlar.
- Ebeveyn Yönergesi: “Bugün okulda ne yaptın? Söyleyebilirsin: ‘Oyun oynadım.'”
- Oyuncaklarla Soru-Cevap:
- Çocuk, oyuncaklar kullanılarak yapılan bir etkinlikte soruları yanıtlar.
- Örnek Aktivite: “Bu araba hangi renk? Söyleyebilirsin: ‘Kırmızı.'”
3. Evre: Pekiştirme Evresi
Bu evrede çocuk, sohbet sırasında sorulan soruları düzenli ve doğal bir şekilde yanıtlamayı öğrenir. Soruların kapsamı ve zorluğu artırılır.
Okulda Öğretmen Tarafından:
- Detaylı Sorularla Çalışma:
- Çocuğa daha detaylı açıklamalar gerektiren sorular sorulur.
- Örnek Aktivite: “En sevdiğin oyun nedir? Söyleyebilirsin: ‘Top oynamak.'”
- Grup Sohbetlerinde Katılım:
- Çocuk, grup etkinliklerinde arkadaşlarının ya da öğretmeninin sorularını yanıtlar.
- Örnek Yönerge: “Arkadaşın sana ‘Bugün resim yaptın mı?’ diye sorduğunda, ‘Evet, yaptım’ diyebilirsin.”
Evde Ebeveynler Tarafından:
- Aile Sohbetlerinde Katılım:
- Çocuk, aile bireylerinin sohbet sırasında sorduğu soruları yanıtlar.
- Ebeveyn Yönergesi: “Bugün parkta ne gördün? Söyleyebilirsin: ‘Kuşlar gördüm.'”
- Soru-Cevap Oyunları:
- Çocuk, ebeveyniyle bir oyun oynarken soruları yanıtlar.
- Örnek Aktivite: “Sence bu oyuncağın adı nedir? Söyleyebilirsin: ‘Araba.'”
4. Evre: Genelleme Evresi
Bu evrede çocuk, sohbet sırasında sorulan soruları farklı kişiler, ortamlar ve durumlarda doğal bir şekilde yanıtlamayı öğrenir.
Okulda Öğretmen Tarafından:
- Sosyal Etkinliklerde Kullanım:
- Çocuk, sınıf içindeki veya dışındaki etkinliklerde arkadaşlarının ya da öğretmeninin sorduğu soruları yanıtlar.
- Örnek Aktivite: “Arkadaşın sana ‘En sevdiğin renk nedir?’ diye sorduğunda, ‘Mavi’ diyebilirsin.”
- Farklı Bağlamlarda Soru-Cevap:
- Çocuk, farklı konularla ilgili soruları yanıtlamayı öğrenir.
- Örnek Yönerge: “Bir hikaye okuduktan sonra, ‘Hikayede hangi hayvan vardı?’ sorusuna cevap ver.”
Evde Ebeveynler Tarafından:
- Toplum İçinde Uygulama:
- Çocuk, dış çevrede sorulan basit soruları yanıtlar (örneğin, markette).
- Ebeveyn Yönergesi: “Marketteki görevli ‘Kaç tane çikolata istiyorsun?’ diye sorduğunda, ‘İki tane’ diyebilirsin.”
- Misafirlerle ve Arkadaşlarla Sohbet:
- Çocuk, misafirlerle ya da arkadaşlarıyla yaptığı sohbetlerde soruları yanıtlar.
- Örnek Aktivite: “Misafir sana ‘En sevdiğin oyuncak nedir?’ diye sorduğunda, ‘Ayı’ diyebilirsin.”
Genel Sonuç
Bu planın sonunda çocuk, sohbet sırasında kendisine sorulan soruları etkili bir şekilde yanıtlamayı öğrenir. Bu beceri, çocuğun sosyal iletişim becerilerini güçlendirir, özgüvenini artırır ve sosyal bağlarını kuvvetlendirir. Düzenli uygulama ve rehberlik sayesinde bu beceri kalıcı hale gelir ve günlük hayatta doğal bir şekilde kullanılabilir. Hem öğretmen hem de ebeveyn desteği bu sürecin kritik bir parçasıdır.
