Hedef: Yetişkin/Akranı ile Sohbet Eder

1. Evre: Beceri Tanıtma Evresi

Bu evrede çocuğun, yetişkinlerle ve akranlarıyla etkili bir şekilde sohbet etmeyi öğrenmesi sağlanır. Sohbet, sosyal iletişimin temel bir unsuru olup çocuğun sosyal bağlar kurmasına, duygularını paylaşmasına ve dil becerilerini geliştirmesine yardımcı olur.

Bu beceriyi kazanması halinde:

  • Sosyal ortamlarda kendini daha rahat ifade eder.
  • Duygularını ve düşüncelerini paylaşır.
  • Dinleme ve sıra alma becerileri gelişir.
  • Akranlarıyla daha güçlü sosyal bağlar kurar.

Ulaşmak istediğimiz hedef davranışlar:

  1. Sohbete katılmak için uygun bir giriş yapar (örneğin, “Merhaba, ne yapıyorsun?”).
  2. Sorular sorarak ve yanıtlar vererek sohbeti sürdürür.
  3. Dinlerken uygun sözlü ve sözsüz tepkiler verir (örneğin, başını sallamak, “Evet” demek).
  4. Sohbet sırasında sırasını bekler ve karşı tarafa söz hakkı tanır.

Kullanılabilecek öğretim yöntemleri:

  • Modelleme ve rehberlik.
  • Rol yapma ve dramatizasyon çalışmaları.
  • Görsel destek ve yapılandırılmış diyaloglar.

Örnek Materyal ve Yönergeler:

  • Materyal: Resimli hikaye kartları, sohbet başlatıcı kartlar.
  • Yönerge: “Arkadaşına ‘Bugün ne yaptın?’ diye sor ve onun söylediklerini dikkatle dinle.”

2. Evre: Uygulama Evresi

Bu evrede çocuk, yetişkinler ve akranlarıyla sohbet etmeyi aktif bir şekilde uygular. Çalışmalar, hem okulda öğretmen rehberliğinde hem de evde ebeveyn desteğiyle gerçekleştirilir.

Okulda Öğretmen Tarafından:

  1. Eşli Sohbet Çalışmaları:
    • Çocuk, bir arkadaşıyla eşleştirilir ve verilen bir konuda sohbet eder.
    • Örnek Aktivite: “Arkadaşınla bugünkü resim dersinde ne yaptığınız hakkında konuş.”
  2. Grup Sohbetleri:
    • Çocuk, bir grup etkinliğinde sohbete katılır ve konuşmaya katkıda bulunur.
    • Örnek Yönerge: “Birlikte hangi oyunu oynamak istediğinizi konuşun.”

Evde Ebeveynler Tarafından:

  1. Günlük Sohbetler:
    • Çocuk, ebeveyniyle günlük olaylar hakkında konuşur.
    • Ebeveyn Yönergesi: “Bugün okulda neler yaptığını anlat.”
  2. Rol Yapma Oyunları:
    • Çocuk, ebeveyniyle farklı sosyal durumları içeren sohbetler yapar.
    • Örnek Aktivite: “Ben bir mağaza çalışanıyım, sen de müşteri. Bana bir şey sormak istiyorsun.”

3. Evre: Pekiştirme Evresi

Bu evrede çocuk, yetişkinlerle ve akranlarıyla sohbet becerisini düzenli ve doğal bir şekilde uygulamayı öğrenir.

Okulda Öğretmen Tarafından:

  1. Sohbet Tabanlı Aktiviteler:
    • Çocuk, bir konu hakkında detaylı bir şekilde konuşur ve arkadaşlarıyla fikir alışverişinde bulunur.
    • Örnek Aktivite: “Hangi mevsimi sevdiğini ve nedenini arkadaşlarınla paylaş.”
  2. Grup İçi Tartışmalar:
    • Çocuk, sınıfta bir tartışmaya katılır ve görüşlerini paylaşır.
    • Örnek Yönerge: “Arkadaşlarınla hangi oyunun daha eğlenceli olduğunu konuş.”

Evde Ebeveynler Tarafından:

  1. Aile Sohbetlerinde Katılım:
    • Çocuk, aile yemeklerinde ya da sohbetlerinde aktif olarak yer alır.
    • Ebeveyn Yönergesi: “Bugün en çok hoşuna giden şeyi anlat bize.”
  2. Sosyal Etkileşimlerde Pekiştirme:
    • Çocuk, arkadaşları ya da akrabalarıyla sohbet eder ve onlarla bir konu üzerinde konuşur.
    • Örnek Aktivite: “Misafire en sevdiğin oyuncağı göster ve neden sevdiğini anlat.”

4. Evre: Genelleme Evresi

Bu evrede çocuk, sohbet becerisini farklı kişiler, ortamlar ve durumlarda doğal bir şekilde kullanmayı öğrenir.

Okulda Öğretmen Tarafından:

  1. Sınıf Dışı Etkinliklerde Kullanım:
    • Çocuk, sınıf dışında (örneğin, bahçede) arkadaşlarıyla sohbet eder.
    • Örnek Aktivite: “Arkadaşına bu hafta sonu neler yapacağını sor.”
  2. Sunum ve Hikaye Anlatımı:
    • Çocuk, sınıfta bir hikaye anlatır veya bir konuda sunum yapar.
    • Örnek Yönerge: “Arkadaşlarına en sevdiğin tatili anlat.”

Evde Ebeveynler Tarafından:

  1. Toplum İçinde Uygulama:
    • Çocuk, toplum içinde (örneğin, markette ya da parkta) diğer kişilerle sohbet eder.
    • Ebeveyn Yönergesi: “Parkta yeni bir arkadaş edin ve onunla ne oynayacağınızı konuş.”
  2. Aile İçi Sohbetlerde Destekleme:
    • Çocuk, aile bireyleriyle sohbet ederken daha uzun ve detaylı ifadeler kullanır.
    • Örnek Aktivite: “Bize bugün en sevdiğin oyunu ve neden hoşuna gittiğini anlat.”

Genel Sonuç

Bu planın sonunda çocuk, yetişkinlerle ve akranlarıyla doğal bir şekilde sohbet etmeyi öğrenir. Sohbet becerisi, çocuğun sosyal iletişim yeteneklerini geliştirir, özgüvenini artırır ve daha güçlü sosyal bağlar kurmasını sağlar. Hem öğretmen hem de ebeveynlerin rehberliğiyle bu beceri pekiştirilir ve günlük hayatta kalıcı hale getirilir.