Hedef: Üç veya Daha Fazla Sözcükten Oluşan İfadelerle İletişim Kurar
1. Evre: Beceri Tanıtma Evresi
Bu evrede çocuğun, üç veya daha fazla sözcükten oluşan ifadeleri kullanarak iletişim kurmayı öğrenmesi sağlanır. Bu beceri, çocuğun dil gelişiminde önemli bir ilerleme sağlar ve duygu, düşünce ve ihtiyaçlarını daha ayrıntılı ifade etmesine olanak tanır.
Bu beceriyi kazanması halinde:
- Daha karmaşık ve anlamlı ifadelerle iletişim kurar.
- Günlük yaşamda daha etkili bir şekilde kendini ifade eder.
- Dil gelişiminde ileri seviyelere geçiş için temel oluşturur.
Ulaşmak istediğimiz hedef davranışlar:
- Basit cümleler kurar (örneğin, “Ben su istiyorum”).
- Duygularını ve düşüncelerini açıklayan cümleler kullanır (örneğin, “Bugün çok mutluyum”).
- Nesneler, eylemler ve özellikler arasında ilişki kuran ifadeler oluşturur (örneğin, “Kırmızı araba gidiyor”).
- Günlük durumları ifade eden tam cümleler kurar (örneğin, “Kedi koltuğun üstüne çıktı”).
Kullanılabilecek öğretim yöntemleri:
- Modelleme ve rehberlik.
- Görsel ve yazılı destek kullanımı.
- Oyun ve yapılandırılmış dil çalışmaları.
Örnek Materyal ve Yönergeler:
- Materyal: Resimli hikaye kartları, oyuncaklar, günlük nesneler.
- Yönerge: “Bu bir top. Şimdi ‘Ben top oynuyorum’ diyelim.”
2. Evre: Uygulama Evresi
Bu evrede çocuk, üç veya daha fazla sözcükten oluşan ifadeleri iletişimde aktif bir şekilde kullanmaya başlar. Çalışmalar hem okulda öğretmen rehberliğinde hem de evde ebeveyn desteğiyle yapılır.
Okulda Öğretmen Tarafından:
- Resim ve Hikaye Çalışmaları:
- Çocuğa bir resim ya da hikaye gösterilir ve bu resme uygun bir cümle kurması istenir.
- Örnek Aktivite: “Bu resimde bir çocuk var. Çocuk ne yapıyor? ‘Çocuk top oynuyor’ diyelim.”
- Soru-Cevap Çalışmaları:
- Çocuğa günlük hayattan basit sorular sorulur ve üç veya daha fazla kelimelik yanıt vermesi teşvik edilir.
- Örnek Yönerge: “Bugün kahvaltıda ne yedin? ‘Ben peynir yedim’ diyebilirsin.”
Evde Ebeveynler Tarafından:
- Günlük İfadelerde Çalışma:
- Çocuk, günlük aktiviteler sırasında üç veya daha fazla kelimelik ifadeler kullanmaya yönlendirilir.
- Ebeveyn Yönergesi: “Ne yapmak istiyorsun? ‘Ben su içmek istiyorum’ diyebilirsin.”
- Oyuncaklarla İfade Çalışması:
- Çocuk, oyuncaklarla oynarken nesneler ve eylemlerle ilgili cümleler kurar.
- Örnek Aktivite: “Bu bir araba. Şimdi ‘Kırmızı araba hızlı gidiyor’ diyelim.”
3. Evre: Pekiştirme Evresi
Bu evrede çocuk, üç veya daha fazla sözcüklü ifadeleri düzenli ve doğal bir şekilde kullanmayı öğrenir.
Okulda Öğretmen Tarafından:
- Grup Çalışmaları:
- Çocuk, bir grup etkinliği sırasında gördüklerini üç veya daha fazla sözcükle ifade eder.
- Örnek Aktivite: “Arkadaşlarınla birlikte bu resmi incele. Resimde ne olduğunu anlat: ‘İki çocuk bahçede oynuyor.'”
- Yapılandırılmış Hikaye Çalışmaları:
- Çocuk, bir hikaye dinler ve hikayeyi üç veya daha fazla sözcükle anlatır.
- Örnek Yönerge: “Hikayeyi anlatırken ‘Kedi ağaca tırmandı’ gibi cümleler kur.”
Evde Ebeveynler Tarafından:
- Aile Sohbetlerinde Kullanım:
- Çocuk, aile bireyleriyle sohbet ederken daha uzun ifadeler kullanmaya teşvik edilir.
- Ebeveyn Yönergesi: “Bugün parkta ne yaptın? ‘Ben kaydıraktan kaydım’ diyebilirsin.”
- Hikaye Oluşturma Çalışmaları:
- Çocuk, ebeveyniyle birlikte resimli kartlarla bir hikaye oluşturur ve bu hikayeyi üç veya daha fazla sözcükle anlatır.
- Örnek Aktivite: “Bir çiftçi var. Çiftçi ne yapıyor? ‘Çiftçi ineklere yem veriyor’ diyelim.”
4. Evre: Genelleme Evresi
Bu evrede çocuk, üç veya daha fazla sözcüklü ifadeleri farklı kişiler, ortamlar ve durumlarda doğal bir şekilde kullanmayı öğrenir.
Okulda Öğretmen Tarafından:
- Sosyal Etkinliklerde Kullanım:
- Çocuk, sınıf etkinliklerinde üç veya daha fazla sözcüklü ifadelerle iletişim kurar.
- Örnek Aktivite: “Bahçede oyun oynarken ‘Ben top oynamak istiyorum’ diyebilirsin.”
- Hikaye ve Sunum Çalışmaları:
- Çocuk, sınıfta bir hikaye anlatır ya da bir konuda kısa bir sunum yapar.
- Örnek Yönerge: “Bir resim seç ve bu resim hakkında üç veya daha fazla sözcüklü bir cümle kur.”
Evde Ebeveynler Tarafından:
- Günlük Hayatta Kullanım:
- Çocuk, dış çevrede gördüğü olayları veya durumları üç veya daha fazla sözcüklü ifadelerle anlatır.
- Ebeveyn Yönergesi: “Bu markette ne almak istiyoruz? ‘Biz süt almak istiyoruz’ diyebilirsin.”
- Sosyal Durumlarda Pekiştirme:
- Çocuk, arkadaşları veya misafirlerle iletişim kurarken uzun ifadeler kullanmaya teşvik edilir.
- Örnek Aktivite: “Misafirine oyuncağı göstermek istiyorsan ‘Benim oyuncak ayım var’ diyebilirsin.”
Genel Sonuç
Bu planın sonunda çocuk, üç veya daha fazla sözcüklü ifadeleri etkili bir şekilde kullanmayı öğrenir ve iletişimde bu ifadeleri doğal bir şekilde uygular. Bu beceri, çocuğun dil gelişimini ileri seviyelere taşır, sosyal ve duygusal etkileşimlerini güçlendirir ve daha karmaşık düşünceleri ifade etmesini sağlar. Hem öğretmen hem de ebeveynlerin desteğiyle bu beceri pekiştirilir ve günlük hayatta kalıcı hale getirilir.