Hedef: Tek Sözcüklü İfadelerle İletişim Kurar

1. Evre: Beceri Tanıtma Evresi

Bu evrede çocuğun, iletişim amacıyla tek sözcüklü ifadeler kullanmayı öğrenmesi sağlanır. Tek sözcüklü ifadeler, dil gelişiminin ilk aşamalarında önemli bir adımdır ve çocuğun ihtiyaçlarını ve düşüncelerini ifade etmesine yardımcı olur.

Bu beceriyi kazanması halinde:

  • İhtiyaçlarını basit ve anlaşılır bir şekilde ifade eder.
  • İletişimde ilk adımı atar ve çevresindekilerle bağ kurar.
  • Daha karmaşık dil becerilerinin gelişimi için temel oluşturur.

Ulaşmak istediğimiz hedef davranışlar:

  1. İhtiyaçlarını ifade etmek için tek sözcükler kullanır (örneğin, “su” veya “ekmek”).
  2. Duygularını basit kelimelerle belirtir (örneğin, “mutlu” veya “kızgın”).
  3. Çevresindeki nesneleri ya da kişileri adlandırır.
  4. Bir olayı ya da durumu tek kelimeyle açıklar (örneğin, “düştü” veya “aç”).

Kullanılabilecek öğretim yöntemleri:

  • Model olma ve eşlik etme.
  • Görsel destekli kelime çalışmaları.
  • Günlük aktivitelerde sözcük tekrarları.

Örnek Materyal ve Yönergeler:

  • Materyal: Nesne kartları, oyuncaklar, günlük eşyalardan oluşan bir sepet.
  • Yönerge: “Bu bir top. Söyle bakalım, ‘top’.”

2. Evre: Uygulama Evresi

Bu evrede çocuk, tek sözcüklü ifadeleri iletişimde aktif olarak kullanmaya başlar. Çalışmalar, hem okulda öğretmen rehberliğinde hem de evde ebeveyn desteğiyle yapılır.

Okulda Öğretmen Tarafından:

  1. Nesne Adlandırma Çalışmaları:
    • Çocuğa bir nesne gösterilir ve nesnenin adını söylemesi istenir.
    • Örnek Aktivite: “Bu bir kalem. Hadi sen de söyle: ‘Kalem.'”
  2. Tek Sözcüklü Sorulara Yanıt:
    • Çocuğa basit sorular sorulur ve tek kelimelik yanıt vermesi teşvik edilir.
    • Örnek Yönerge: “Ne istiyorsun? Söyle: ‘Su.'”

Evde Ebeveynler Tarafından:

  1. Günlük Hayatta Kelime Kullanımı:
    • Çocuk, evdeki rutin işler sırasında tek kelimelik ifadeler kullanmaya teşvik edilir.
    • Ebeveyn Yönergesi: “Bu nedir? Söyle, ‘Masa.'”
  2. Oyuncaklarla Çalışma:
    • Çocuk, oyuncaklarla oynarken onların isimlerini söylemeye teşvik edilir.
    • Örnek Aktivite: “Bu bir araba. Hadi söyle: ‘Araba.'”

3. Evre: Pekiştirme Evresi

Bu evrede çocuk, tek sözcüklü ifadeleri daha sık ve doğal bir şekilde kullanmayı öğrenir.

Okulda Öğretmen Tarafından:

  1. Resim ve Kelime Çalışmaları:
    • Çocuğa resimler gösterilir ve bu resimlerdeki nesnelerin adını söylemesi istenir.
    • Örnek Aktivite: “Bu bir elma. Hadi, ‘Elma’ de.”
  2. Grup Oyunları:
    • Çocuk, arkadaşlarıyla oynarken nesneleri adlandırır veya oyun sırasında tek kelimelerle iletişim kurar.
    • Örnek Yönerge: “Hangi oyuncakla oynuyorsun? Söyle: ‘Kukla.'”

Evde Ebeveynler Tarafından:

  1. Aile İletişiminde Pekiştirme:
    • Çocuk, aile bireyleriyle sohbet ederken tek kelimelik ifadeler kullanmaya teşvik edilir.
    • Ebeveyn Yönergesi: “Bugün ne yedin? Söyle, ‘Pasta.'”
  2. Görsel Destekli Aktiviteler:
    • Çocuk, resimli kartlarla oynarken gördüğü şeyleri adlandırır.
    • Örnek Aktivite: “Bu bir kuş. Hadi söyle, ‘Kuş.'”

4. Evre: Genelleme Evresi

Bu evrede çocuk, tek sözcüklü ifadeleri farklı kişiler, ortamlar ve durumlarda doğal bir şekilde kullanmayı öğrenir.

Okulda Öğretmen Tarafından:

  1. Farklı Ortamlarda Kelime Kullanımı:
    • Çocuk, sınıf dışında (örneğin, bahçede) gördüğü nesneleri adlandırır ve tek kelimelik ifadelerle iletişim kurar.
    • Örnek Aktivite: “Bahçede gördüğün çiçeğin adını söyle: ‘Gül.'”
  2. Sosyal Etkinliklerde Uygulama:
    • Çocuk, arkadaşlarıyla iletişim kurarken tek sözcüklü ifadeler kullanır.
    • Örnek Yönerge: “Arkadaşına hangi oyuncağı istediğini söyle: ‘Top.'”

Evde Ebeveynler Tarafından:

  1. Toplum İçinde Uygulama:
    • Çocuk, dışarıda gördüğü nesnelerin ya da durumların adını söyleyerek iletişim kurar.
    • Ebeveyn Yönergesi: “Markette ne istiyorsun? Söyle, ‘Çikolata.'”
  2. Sosyal Durumlarda Pekiştirme:
    • Çocuk, misafirlerle ya da diğer aile bireyleriyle konuşurken tek kelimelik ifadeler kullanır.
    • Örnek Aktivite: “Misafirine ne söylemek istersin? ‘Merhaba.’ de.”

Genel Sonuç

Bu planın sonunda çocuk, tek sözcüklü ifadeleri iletişim kurmak için etkili bir şekilde kullanmayı öğrenir. Bu beceri, çocuğun dil gelişiminin temel taşlarından biridir ve daha karmaşık cümle yapılarına geçiş için bir temel oluşturur. Hem öğretmen hem de ebeveyn desteğiyle bu beceri kalıcı hale getirilir ve günlük yaşamda doğal bir şekilde kullanılabilir.