Hedef: Öykü Anlatır ve Uzun, Karmaşık Cümleler Kullanır
1. Evre: Beceri Tanıtma Evresi
Bu evrede çocuğun, bir öyküyü başından sonuna kadar mantıklı bir sırayla anlatması ve öykü sırasında uzun, karmaşık cümleler kullanmayı öğrenmesi sağlanır. Bu beceri, çocuğun dil gelişimini, ifade yeteneğini ve olaylar arasındaki bağları anlama kapasitesini geliştirir.
Bu beceriyi kazanması halinde:
- Uzun ve karmaşık cümleler kurarak duygu ve düşüncelerini ifade eder.
- Öykü anlatma becerisi kazanır, olaylar arasında bağlantılar kurar.
- Sosyal iletişimde kendini daha iyi ifade eder ve özgüven kazanır.
Ulaşmak istediğimiz hedef davranışlar:
- Öykü anlatımında başlangıç, gelişme ve sonuç bölümlerini sıralı şekilde ifade eder.
- Cümlelerde neden-sonuç ilişkileri kurar (örneğin, “Çünkü o gün yağmur yağmıştı, şemsiye kullanmıştı.”).
- Bağlaçları ve zamirleri doğru kullanarak karmaşık cümleler oluşturur (örneğin, “O gün çok mutluydu çünkü doğum gününü kutlamıştı.”).
- Detayları ve karakterlerin duygularını aktarır.
Kullanılabilecek öğretim yöntemleri:
- Modelleme ve rehberlik.
- Görsel destekli hikaye anlatımı.
- Sorularla hikaye yapılandırma.
Örnek Materyal ve Yönergeler:
- Materyal: Resimli hikaye kitapları, hikaye kartları.
- Yönerge: “Bir gün bir kedi ve köpek arkadaş olmuştu. Şimdi bu hikayeyi sen anlatmaya çalış.”
2. Evre: Uygulama Evresi
Bu evrede çocuk, rehberlik ve destekle öykü anlatmaya ve uzun, karmaşık cümleler kurmaya başlar.
Okulda Öğretmen Tarafından:
- Görsel Destekle Hikaye Anlatımı:
- Çocuğa bir resimli hikaye kitabı verilir ve hikayeyi anlatması istenir.
- Örnek Aktivite: “Bu resimlerde bir çocuk var. Çocuk bahçede oyun oynuyor. Şimdi bu hikayeyi anlat.”
- Sorularla Hikaye Kurma:
- Çocuğa sorular sorularak bir hikaye oluşturması sağlanır.
- Örnek Yönerge: “Bu hikayede bir köpek var. Köpek ne yapıyor? Sonra ne oldu? Bu soruları cevaplayarak hikayeyi tamamla.”
Evde Ebeveynler Tarafından:
- Hikaye Üzerine Sohbet:
- Çocuk, ebeveynin başlattığı bir hikayeyi tamamlar.
- Ebeveyn Yönergesi: “Bir gün bir tavşan ormanda yürüyormuş. Sonra ne olmuş olabilir?”
- Hikaye Kartlarıyla Çalışma:
- Çocuk, hikaye kartlarındaki olayları sırayla anlatır.
- Örnek Aktivite: “Bu resimde bir çocuk yağmurda ıslanıyor. Çocuk neden şemsiyesini almadı? Şimdi bu hikayeyi sen anlat.”
3. Evre: Pekiştirme Evresi
Bu evrede çocuk, öykü anlatma becerisini ve uzun, karmaşık cümleler kurma yeteneğini düzenli ve doğal bir şekilde pekiştirir.
Okulda Öğretmen Tarafından:
- Detaylı Hikaye Anlatımı:
- Çocuk, bir hikayeyi detaylı bir şekilde anlatır ve olayları açıklarken karmaşık cümleler kurar.
- Örnek Aktivite: “Bir gün bir çocuk ormanda yürürken bir kuşla karşılaşmış. Bu hikayeyi detaylı bir şekilde anlat: Çocuk kuşla ne yaptı? Kuş nereye uçtu?”
- Grup Çalışmalarında Hikaye Anlatımı:
- Çocuk, arkadaşlarına bir hikaye anlatır ve hikaye boyunca sorulara yanıt verir.
- Örnek Yönerge: “Arkadaşlarına en sevdiğin hikayeyi anlat ve onlara hikaye ile ilgili bir soru sor.”
Evde Ebeveynler Tarafından:
- Aile Sohbetlerinde Hikaye Anlatımı:
- Çocuk, aile bireylerine bir hikaye anlatır ve detayları paylaşır.
- Ebeveyn Yönergesi: “Bugün okulda ne yaptığını detaylı bir şekilde anlat. ‘Sabah derse girdim, öğretmenimiz matematik anlattı, sonra resim yaptık.’ gibi uzun cümleler kur.”
- Sorularla Hikayeyi Genişletme:
- Çocuk, ebeveynin sorduğu sorularla hikayeye daha fazla detay ekler.
- Örnek Aktivite: “Tavşan ormanda yürürken bir arkadaş bulmuştu. O arkadaş kim olabilir? Tavşan arkadaşıyla ne yapmış olabilir?”
4. Evre: Genelleme Evresi
Bu evrede çocuk, öykü anlatma becerisini ve uzun, karmaşık cümleler kurma yeteneğini farklı kişiler, ortamlar ve durumlarda doğal bir şekilde uygular.
Okulda Öğretmen Tarafından:
- Sunum ve Hikaye Anlatımı:
- Çocuk, sınıfta bir hikaye sunumu yapar.
- Örnek Aktivite: “Bugün sabah gördüğün bir olayı arkadaşlarına anlat. Hikayeye detaylar ekle ve neden-sonuç ilişkilerini açıkla.”
- Farklı Konularda Hikaye Anlatımı:
- Çocuk, farklı konularda hikayeler oluşturarak anlatır.
- Örnek Yönerge: “Bir tatil hikayesi oluştur. Nereye gittin? Kimlerle vakit geçirdin? Tatilde ne yaptın?”
Evde Ebeveynler Tarafından:
- Günlük Hayatta Kullanım:
- Çocuk, günlük yaşamda yaşadığı olayları uzun ve detaylı cümlelerle anlatır.
- Ebeveyn Yönergesi: “Bugün parkta neler gördüğünü anlat. Kimleri gördün, hangi oyunları oynadın?”
- Sosyal Durumlarda Kullanım:
- Çocuk, misafirlerle veya arkadaşlarıyla bir hikaye paylaşır.
- Örnek Aktivite: “Arkadaşlarına tatilde yaşadığın en komik olayı anlat ve detaylandır.”
Genel Sonuç
Bu planın sonunda çocuk, öykü anlatma becerisini geliştirir ve uzun, karmaşık cümleler kullanmayı öğrenir. Bu beceri, çocuğun dil gelişimini, sosyal iletişim becerilerini ve özgüvenini artırır. Düzenli uygulama ve rehberlik sayesinde bu beceri kalıcı hale gelir ve farklı bağlamlarda etkili bir şekilde kullanılabilir. Hem öğretmen hem de ebeveyn desteği, bu sürecin kritik bir parçasıdır.
