Hedef: Akıcı Konuşmayı Farklı Kişi, Ortam ve Durumlara Geneller


1. Evre: Beceri Tanıtma Evresi

Bu evrede çocuğun, akıcı konuşmayı yalnızca belirli durumlarda değil, farklı kişi, ortam ve durumlarda da uygulaması gerektiğini anlaması sağlanır. Çocuk, bu beceriyi genelleştirerek sosyal ve akademik hayatta iletişimde daha etkili hale gelir.

Bu beceriyi kazanması halinde:

  • Farklı sosyal bağlamlarda özgüveni artar.
  • Çeşitli kişilerle etkili ve akıcı bir şekilde iletişim kurabilir.
  • Duruma uygun konuşma hızını ve akışını kontrol eder.

Ulaşmak istediğimiz hedef davranışlar:

  1. Tanıdığı kişilerle akıcı konuşmayı sürdürür.
  2. Yeni ortamlarda akıcı konuşmayı devam ettirir.
  3. Farklı duygusal durumlarda akıcılığını korur.
  4. Konuşmayı her türlü sosyal bağlamda kesintisiz bir şekilde sürdürebilir.

Kullanılabilecek öğretim yöntemleri:

  • Modelleme ve rehberlik.
  • Drama ve rol oynama çalışmaları.
  • Farklı sosyal senaryoların simülasyonu.

Örnek Materyal ve Yönergeler:

  • Materyal: Diyalog metinleri, hikaye kitapları ve gerçek yaşamdan alınmış senaryolar.
  • Yönerge: “Bu senaryoda bir alışverişte müşteri gibi davranarak akıcı bir şekilde konuşmayı sürdür.”

2. Evre: Uygulama Evresi

Bu evrede çocuk, akıcı konuşmayı farklı kişi ve durumlara uygulamaya başlar. Öğretmen ve ebeveyn rehberliğinde pratik yapar.

Okulda Öğretmen Tarafından:

  1. Farklı Rollerle Konuşma Çalışmaları:
    • Çocuğun farklı kişiler (öğretmen, arkadaş, ebeveyn) ile konuşma yapması sağlanır. Her rol için akıcılık ön planda tutulur.
    • Örnek Aktivite: “Sınıfta öğretmenmiş gibi davran ve öğrencilere ders anlat.”
  2. Grup Çalışmaları ve Tartışmalar:
    • Çocuk, arkadaşlarıyla bir grup tartışmasına katılır. Fikirlerini akıcı bir şekilde ifade etmesi teşvik edilir.
    • Örnek Yönerge: “Grubunla bir konu hakkında tartışırken konuşmanı akıcı bir şekilde sürdürmeye dikkat et.”

Evde Ebeveynler Tarafından:

  1. Farklı Durumlarda Konuşma Çalışmaları:
    • Çocuk, evde farklı durumlar için hazırlanmış konuşmaları gerçekleştirir (örneğin, bir misafirle konuşma, telefon görüşmesi).
    • Ebeveyn Yönergesi: “Bir misafire günün nasıl geçtiğini anlatırken kelimelerini net ve akıcı bir şekilde kullan.”
  2. Sosyal Bağlamlarda Uygulama:
    • Çocuk, sosyal bir etkinlikte (örneğin, bir aile yemeği) akıcı konuşma pratiği yapar.
    • Örnek Aktivite: “Aile bireylerine bugün okulda yaptıklarını anlatırken konuşmanı kesintisiz bir şekilde sürdür.”

3. Evre: Pekiştirme Evresi

Bu evrede çocuk, akıcı konuşmayı farklı kişi ve durumlarda düzenli bir şekilde kullanmayı öğrenir. Çalışmalar hem okulda hem de evde yoğun bir şekilde devam eder.

Okulda Öğretmen Tarafından:

  1. Sunum ve Hikaye Anlatımı:
    • Çocuk, sınıfta bir sunum ya da hikaye anlatımı yapar. Farklı kişilerden oluşan bir dinleyici grubuna hitap eder.
    • Örnek Aktivite: “Bir hikaye anlat ve dinleyicilere karşı akıcı bir şekilde konuşmaya dikkat et.”
  2. Drama Etkinlikleri:
    • Çocuk, bir tiyatro oyunu ya da kısa bir skeç içinde farklı rolleri oynar. Her rolde akıcı konuşmayı sürdürmesi sağlanır.
    • Örnek Yönerge: “Bir tiyatro sahnesinde farklı karakterleri canlandır ve konuşmalarını akıcı tut.”

Evde Ebeveynler Tarafından:

  1. Aile İçi Sohbetler:
    • Çocuk, günlük aile sohbetlerinde akıcı konuşmayı uygular. Ebeveyn, konuşmanın akıcılığı hakkında geri bildirim sağlar.
    • Ebeveyn Yönergesi: “Bize bugün yaşadıklarını anlat. Cümlelerini birbirine bağlamayı unutma.”
  2. Farklı Sosyal Roller Üzerinde Çalışma:
    • Çocuk, evde farklı sosyal roller oynayarak konuşma pratiği yapar (örneğin, bir garson, bir doktor gibi davranır).
    • Örnek Aktivite: “Bir garson gibi davran ve bize yemek önerisi yaparken konuşmanı kesintisiz bir şekilde sürdür.”

4. Evre: Genelleme Evresi

Bu evrede çocuk, akıcı konuşmayı her türlü sosyal ortamda ve kişiyle doğal bir şekilde kullanmayı öğrenir.

Okulda Öğretmen Tarafından:

  1. Sosyal Etkinliklere Katılım:
    • Çocuk, okul etkinliklerine (örneğin, sınıf sunumları veya münazaralar) katılır ve akıcı konuşma becerisini uygular.
    • Örnek Aktivite: “Okulda bir münazara yap ve fikrini kesintisiz bir şekilde ifade et.”
  2. Farklı Ortamlarda Uygulama:
    • Çocuk, okul içinde farklı mekanlarda (örneğin, kantin, kütüphane) konuşma becerilerini uygular.
    • Örnek Yönerge: “Arkadaşlarınla kantinde bir konu hakkında konuşurken akıcı bir şekilde iletişim kur.”

Evde Ebeveynler Tarafından:

  1. Toplum İçinde Uygulama:
    • Çocuk, toplum içinde (örneğin, bir mağaza çalışanı ile konuşurken) akıcı konuşmayı uygular. Ebeveyn bu süreçte rehberlik eder.
    • Ebeveyn Yönergesi: “Mağazadaki çalışanla konuşurken istediğin şeyi açık ve akıcı bir şekilde ifade et.”
  2. Sosyal Aktivitelerde Uygulama:
    • Çocuk, arkadaşlarıyla veya geniş aile bireyleriyle bir etkinlikte konuşma pratiği yapar.
    • Örnek Aktivite: “Arkadaş grubunda oyun oynarken fikirlerini kesintisiz bir şekilde ifade et.”

Genel Sonuç

Bu planın sonunda çocuk, akıcı konuşma becerisini farklı kişi, ortam ve durumlarda rahatlıkla kullanır. Bu beceri, çocuğun sosyal uyumunu artırır, özgüvenini güçlendirir ve iletişimde etkin bir birey olmasını sağlar. Düzenli uygulamalar ve geri bildirimlerle akıcı konuşma, günlük hayatında doğal bir davranış haline gelir. Hem öğretmen hem de ebeveynlerin desteği bu süreçte kritik bir rol oynar.