Hedef: Yaşına ve Cinsiyetine Uygun Ses Kullanır
1. Beceri Tanıtma Evresi
Ulaşmak İstediğimiz Hedef Davranışlar:
- Ses tonunu yaşına uygun bir şekilde ayarlar (çocukluk, ergenlik, yetişkinlik dönemine göre).
- Cinsiyetine uygun ses frekansını ve tonlamayı kullanır (kadın veya erkek sese özgü doğal tonlama).
- Konuşmada doğal bir rezonans ve vurgu kullanarak etkili bir iletişim sağlar.
- Sesin yüksekliğini (pitch), tonunu (tone) ve gürlüğünü (loudness) duruma uygun şekilde ayarlar.
Kullanılabilecek Öğretim Yöntemleri:
- Model Olma ve Taklit
- Geri Bildirim ve Pekiştirme
- Akustik Analiz ve Dinleme Çalışmaları
- Doğrudan Öğretim
2. Uygulama Evresi
Okulda Uygulanabilecek Çalışma Yöntemleri:
- Ses Frekansı Çalışmaları:
- Çocuğa yaşına ve cinsiyetine uygun bir frekansta konuşması öğretilir.
- Örnek: “Sesini benim gibi çıkar. Doğal konuşma tonunda söyle: ‘Benim adım Ali.'”
- Tonlama ve Rezonans Çalışmaları:
- Çocuğa doğru rezonansı bulması için pratik yaptırılır.
- Örnek: “‘Anne’ kelimesini rahat bir tonda söyle ve sesinin titreşimini boğazında hisset.”
- Konuşma Hızını ve Gürültüsünü Ayarlama:
- Çocuğun konuşma hızını ve sesinin gürlüğünü kontrol ederek çalışması sağlanır.
- Örnek: “‘Bugün hava çok güzel’ cümlesini sakin ve anlaşılır bir şekilde söyle.”
- Yaş ve Cinsiyete Uygun Doğal Ses Kullanımı:
- Çocuğa konuşmasını doğal bir tonda yapması için model olunur.
- Örnek: “Bu cümleyi doğal bir tonla söyle: ‘Bu benim topum.'”
Ebeveynlerin Evde Uygulayabileceği Çalışma Yöntemleri:
- Ses Tonu ve Rezonans Kontrolü:
- Çocuk, evde kelimeleri doğru rezonans ve tonlamayla tekrar eder.
- Örnek: “‘Bugün okula gittim.’ cümlesini sakin bir ses tonuyla söyle.”
- Ayna Karşısında Pratik:
- Çocuk, ayna karşısında ses tonunu ve konuşma tarzını gözlemler.
- Örnek: “Ayna karşısında ‘Merhaba, nasılsın?’ derken doğal tonunu bulmaya çalış.”
- Şarkılar ve Hikayelerle Çalışma:
- Çocuk, şarkı veya hikayelerle ses tonunu ve frekansını ayarlayarak pratik yapar.
- Örnek: “‘Ali Baba’nın Çiftliği’ şarkısını doğal bir tonda söyle.”
3. Pekiştirme Evresi
Okulda Uygulanabilecek Çalışma Yöntemleri:
- Yaşa ve Cinsiyete Uygun Uzun Konuşma Çalışmaları:
- Çocuğa bir hikaye veya olay anlatılarak uygun ton ve frekansta konuşması öğretilir.
- Örnek: “‘Bugün okulda resim yaptım ve arkadaşlarımla oynadım.’ cümlesini söyle.”
- Sosyal Etkileşimlerde Doğal Ses Kullanımı:
- Çocuk, sınıf arkadaşlarıyla konuşurken doğal ve yaşına uygun ses tonunu kullanır.
- Örnek: “‘Hangi oyunu oynayalım?’ sorusunu rahat bir tonda sor.”
- Grup Çalışmalarında Uygulama:
- Çocuk, grup etkinlikleri sırasında doğru ses kullanımını uygular.
- Örnek: “‘Benim fikrim şu…’ derken ses tonuna dikkat et.”
Ebeveynlerin Evde Uygulayabileceği Çalışma Yöntemleri:
- Günlük Sohbetlerde Uygulama:
- Çocuk, aile bireyleriyle konuşurken öğrendiği ses tonunu uygular.
- Örnek: “‘Akşam yemeğinde ne yedik?’ sorusunu sakin bir sesle sor.”
- Hikaye ve Şarkılarla Pekiştirme:
- Çocuk, hikaye veya şarkılarda yaşına uygun ses tonunu kullanır.
- Örnek: “‘Bir gün küçük bir kuzu…’ hikayesini doğal bir tonda oku.”
4. Genelleme Evresi
Okulda Uygulanabilecek Çalışma Yöntemleri:
- Derslerde Ses Kullanımı:
- Çocuk, derslerde konuşurken yaşına ve cinsiyetine uygun ses tonunu kullanır.
- Örnek: “‘Matematik dersinde ‘Üçgenin üç kenarı vardır.’ cümlesini rahat bir ses tonuyla söyle.”
- Sınıf Sunumlarında Uygulama:
- Çocuk, sunum yaparken ses tonunu doğal bir şekilde ayarlar.
- Örnek: “‘Bugün size hayvanlar hakkında bilgi vereceğim.’ cümlesini sakin ve doğal bir tonda söyle.”
Ebeveynlerin Evde Uygulayabileceği Çalışma Yöntemleri:
- Sosyal Etkinliklerde Kullanım:
- Çocuk, sosyal etkinliklerde yaşına uygun ses tonunu kullanır.
- Örnek: “‘Arkadaşlarımla parka gittik ve salıncağa bindik.’ cümlesini rahat bir sesle anlat.”
- Doğal Ortamlarda Pratik:
- Çocuk, parkta veya dış mekanlarda arkadaşlarıyla konuşurken uygun ses tonunu kullanır.
- Örnek: “‘Topu bana atar mısın?’ sorusunu sakin bir tonda sor.”
Genel Sonuç
Bu plan, çocuğun yaşına ve cinsiyetine uygun ses kullanımını öğrenmesini ve uygulamasını hedefler. Sistematik uygulama, model alma ve doğal ortamda pratik ile bu beceri günlük hayatta etkili bir şekilde kullanılabilir hâle gelecektir. Doğru ses kullanımı, iletişimde özgüven kazandırır ve sosyal etkileşimi destekler.