Hedef: Sözcüklerde Sesleri Tutarlı Olarak Doğru Üretir
1. Beceri Tanıtma Evresi
Ulaşmak İstediğimiz Hedef Davranışlar:
- Hedef sesleri sözcüklerin başlangıcında doğru üretir.
- Hedef sesleri sözcüklerin ortasında doğru üretir.
- Hedef sesleri sözcüklerin sonunda doğru üretir.
- Sözcüklerdeki ses dizilerini sırasını bozmadan tutarlı şekilde üretir.
Kullanılabilecek Öğretim Yöntemleri:
- Doğrudan Öğretim
- Model Olma ve Taklit
- Geri Bildirim ve Pekiştirme
- Ayrık Denemelerle Öğretim
2. Uygulama Evresi
Okulda Uygulanabilecek Çalışma Yöntemleri:
- Başlangıç Ses Çalışmaları:
- Çocuğa bir sözcüğün başlangıç sesine odaklanarak doğru telaffuz yaptırılır.
- Örnek: “‘Kedi’ kelimesindeki ilk ses ‘k’. Söyle: ‘Kedi’.”
- Orta Ses Çalışmaları:
- Çocuğa sözcüğün ortasındaki seslerin doğru üretilmesi öğretilir.
- Örnek: “‘Kalem’ kelimesindeki orta ses ‘l’. Söyle: ‘Kalem’.”
- Son Ses Çalışmaları:
- Çocuğa sözcüğün sonundaki seslerin doğru telaffuz ettirilmesi sağlanır.
- Örnek: “‘Kitap’ kelimesindeki son ses ‘p’. Söyle: ‘Kitap’.”
- Tüm Ses Dizilerini Birleştirme:
- Çocuğa sözcükteki tüm sesleri sırasıyla birleştirerek doğru telaffuz yapması öğretilir.
- Örnek: “‘Balık’ kelimesindeki tüm sesleri sırayla söyle: ‘B-a-l-ı-k’.”
Ebeveynlerin Evde Uygulayabileceği Çalışma Yöntemleri:
- Basit Sözcüklerle Çalışma:
- Çocuk, evde kısa ve basit kelimelerdeki sesleri doğru üretir.
- Örnek: “‘Elma’ kelimesini tekrar et ve ‘e-l-m-a’ seslerini sırayla söyle.”
- Şarkılar ve Tekerlemelerle Sözcük Çalışmaları:
- Çocuk, şarkılardaki kelimelerde doğru ses üretimi yapar.
- Örnek: “‘Ali Baba’nın Çiftliği’ şarkısındaki kelimeleri net söyle.”
- Oyunlarla Sözcük Çalışmaları:
- Çocuk, oyun sırasında hedef kelimelerin seslerini doğru telaffuz eder.
- Örnek: “‘Balon’ kelimesindeki ‘b’ sesini net çıkar ve kelimeyi söyle.”
3. Pekiştirme Evresi
Okulda Uygulanabilecek Çalışma Yöntemleri:
- Karmaşık Sözcüklerle Çalışma:
- Çocuğa daha uzun ve karmaşık kelimelerde ses dizilerini doğru üretme çalışmaları yaptırılır.
- Örnek: “‘Arkadaş’ kelimesindeki tüm sesleri doğru söyle.”
- Cümlelerde Sözcük Kullanımı:
- Çocuğa hedef kelimeleri cümle içinde kullanarak seslerini doğru telaffuz etmesi öğretilir.
- Örnek: “‘Benim bir kedim var’ cümlesindeki tüm kelimeleri doğru telaffuz et.”
- Grup Çalışmaları:
- Çocuk, arkadaşlarıyla birlikte kelime ve cümle çalışmaları yapar.
- Örnek: “‘Herkes sırayla bir kelime söyleyecek, sen ‘masa’ de.”
Ebeveynlerin Evde Uygulayabileceği Çalışma Yöntemleri:
- Doğal Konuşma Çalışmaları:
- Çocuk, evdeki konuşmalarında hedef kelimelerin seslerini doğru üretir.
- Örnek: “‘Bugün ne yemek yedin?’ sorusuna doğru kelimelerle cevap ver.”
- Hikaye ve Şarkılarda Ses Pekiştirme:
- Çocuk, hikaye ve şarkılarda geçen kelimeleri doğru telaffuz eder.
- Örnek: “‘Bir gün ormanda küçük bir tavşan…’ cümlesindeki kelimeleri doğru söyle.”
4. Genelleme Evresi
Okulda Uygulanabilecek Çalışma Yöntemleri:
- Farklı Derslerde Kullanım:
- Çocuk, derslerde öğrendiği kelimelerdeki sesleri doğru telaffuz eder.
- Örnek: “Matematik dersinde ‘toplam’ kelimesindeki tüm sesleri doğru çıkar.”
- Sunum ve Anlatımlarda Kullanım:
- Çocuk, öğrendiği becerileri sınıf sunumlarında uygular.
- Örnek: “‘Bugün hava çok güzel’ cümlesindeki tüm kelimeleri doğru söyle.”
Ebeveynlerin Evde Uygulayabileceği Çalışma Yöntemleri:
- Aile Sohbetlerinde Kullanım:
- Çocuk, aile bireyleriyle yaptığı konuşmalarda öğrendiği becerileri uygular.
- Örnek: “‘Bugün okulda neler yaptığını anlat’ dediğimizde kelimeleri net söyle.”
- Doğal Konuşmalarda Pratik:
- Çocuk, dış ortamlarda öğrendiği ses becerilerini uygular.
- Örnek: “‘Market alışverişinde gördüğün bir kelimeyi söyle ve seslerini kontrol et.'”
Genel Sonuç
Bu plan, çocuğun sözcüklerdeki sesleri doğru ve tutarlı bir şekilde üretme becerisini geliştirmeyi hedefler. Sistematik uygulama ve düzenli pratiklerle bu beceri, günlük konuşmalarda ve sosyal ortamlarda doğal şekilde kullanılabilir hâle gelecektir.
