Hedef: Konuşma Seslerini İzole Şekilde Tutarlı Olarak Üretir

1. Beceri Tanıtma Evresi

Ulaşmak İstediğimiz Hedef Davranışlar:

  1. Hedef sesleri izole şekilde doğru üretir (örneğin, sadece /s/ sesi çıkarır).
  2. Aynı sesi tekrarlarken tutarlılığını korur.
  3. İzole sesleri doğru artikülasyonla üretir.

Kullanılabilecek Öğretim Yöntemleri:

  • Doğrudan Öğretim
  • Model Olma ve Taklit
  • Akustik Geri Bildirim Yöntemi
  • Ayrık Denemelerle Öğretim

2. Uygulama Evresi

Okulda Uygulanabilecek Çalışma Yöntemleri:

  1. Tek Ses Üretimi:
    • Çocuğa bir hedef ses verilerek bunu doğru ve izole şekilde üretmesi sağlanır.
    • Örnek: “‘s’ sesini çıkarmayı dene: ‘ssss’.”
  2. Tutarlı Tekrar Çalışmaları:
    • Çocuğa belirli bir sesi aynı şekilde tekrar etmesi öğretilir.
    • Örnek: “‘p’ sesini beş kez tekrarla: ‘p, p, p, p, p’.”
  3. Artikülasyon Çalışmaları:
    • Çocuğun doğru ağız, dudak ve dil pozisyonlarıyla sesi üretmesi sağlanır.
    • Örnek: “/t/ sesini üretirken dilini üst dişlerinin arkasına yerleştir ve ‘t’ sesi çıkar.”
  4. Görsel ve İşitsel Geri Bildirim:
    • Çocuğa bir ayna veya ses kaydı kullanılarak doğru üretim gösterilir.
    • Örnek: “Aynadan bakarak ‘k’ sesini çıkar ve dudak pozisyonunu kontrol et.”

Ebeveynlerin Evde Uygulayabileceği Çalışma Yöntemleri:

  1. Evde Ses Tekrarları:
    • Çocuk, evde belirli sesleri doğru şekilde tekrar eder.
    • Örnek: “‘m’ sesini söyle: ‘mmmm’.”
  2. Oyunlarla Çalışma:
    • Çocuk, oyun sırasında hedef sesleri izole şekilde üretir.
    • Örnek: “‘Arabamızın motor sesi nasıl? ‘vuuuuu’ de.”
  3. Hikaye ve Şarkılarla Egzersiz:
    • Çocuk, şarkı veya hikayelerde geçen belirli sesleri izole şekilde üretir.
    • Örnek: “‘Ali Baba’nın Çiftliği’ şarkısındaki ‘i-i-i’ sesini taklit et.”

3. Pekiştirme Evresi

Okulda Uygulanabilecek Çalışma Yöntemleri:

  1. Uzun Süreli Ses Tutma:
    • Çocuğun, belirli bir sesi daha uzun süre ve sabit şekilde üretmesi sağlanır.
    • Örnek: “‘z’ sesini çıkar ve bu sesi 5 saniye boyunca tut.”
  2. Seslerin Sıralı Tekrarı:
    • Çocuğun farklı sesleri sırayla ve tutarlı şekilde üretmesi sağlanır.
    • Örnek: “‘s’, ‘t’, ‘p’ seslerini sırayla çıkar: ‘sss, ttt, ppp’.”
  3. Grup Etkinliklerinde Kullanım:
    • Çocuk, arkadaşlarıyla birlikte ses üretim çalışmalarına katılır.
    • Örnek: “‘Herkes sırayla bir ses çıkarsın. Sen ‘k’ sesiyle başla.'”

Ebeveynlerin Evde Uygulayabileceği Çalışma Yöntemleri:

  1. Günlük Kullanımda Pratik:
    • Çocuk, günlük konuşmalarında öğrendiği izole sesleri uygular.
    • Örnek: “‘B’ sesi çıkararak ‘balık’ kelimesini net söylemeye çalış.”
  2. Hikaye veya Şarkılarda Ses Üretimi:
    • Çocuk, hikaye ve şarkılardaki belirli sesleri izole şekilde tekrar eder.
    • Örnek: “‘Bir gün bir kurbağa ‘vırak vırak’ dedi’ cümlesindeki ‘v’ sesini üret.”

4. Genelleme Evresi

Okulda Uygulanabilecek Çalışma Yöntemleri:

  1. Farklı Derslerde Kullanım:
    • Çocuk, farklı derslerde öğrendiği sesleri kullanır.
    • Örnek: “Fen dersinde ‘su’ kelimesindeki ‘s’ sesini net çıkar.”
  2. Sunum ve Anlatımda Kullanım:
    • Çocuk, sınıfta sunum yaparken öğrendiği izole sesleri uygular.
    • Örnek: “‘Bugün ‘kedi’ kelimesini net şekilde söyleyerek anlatacağım.'”

Ebeveynlerin Evde Uygulayabileceği Çalışma Yöntemleri:

  1. Aile Sohbetlerinde Kullanım:
    • Çocuk, aile bireyleriyle konuşurken öğrendiği sesleri uygular.
    • Örnek: “‘Sabah kahvaltıda ne yedin?’ sorusuna net seslerle cevap ver.”
  2. Doğal Ortamda Pratik:
    • Çocuk, sosyal etkinliklerde öğrendiği sesleri uygular.
    • Örnek: “‘Arkadaşlarınla oynarken ‘t’ sesi içeren kelimeleri net söyle.'”

Genel Sonuç

Bu plan, çocuğun konuşma seslerini izole şekilde ve tutarlı olarak üretme becerisini geliştirmeyi hedefler. Sistematik uygulama ve düzenli pratiklerle bu beceri günlük konuşmalarda ve akademik ortamlarda etkili bir şekilde kullanılabilir hâle gelecektir.