Hedef: İletişim Amaçlı Jest Kullanır

1. Evre: Beceri Tanıtma Evresi

Bu evrede çocuğun, iletişim amacıyla jestleri kullanma becerisi geliştirilir. Jestler, sözlü iletişimle birlikte anlamı güçlendiren ve iletişimi destekleyen önemli araçlardır.

Bu beceriyi kazanması halinde:

  • Duygularını ve düşüncelerini daha etkili bir şekilde ifade eder.
  • Sözel iletişimdeki eksiklikleri telafi eder.
  • İletişim becerilerini güçlendirerek sosyal etkileşimde daha başarılı olur.

Ulaşmak istediğimiz hedef davranışlar:

  1. İhtiyaçlarını ifade etmek için uygun jestler kullanır (örneğin, bir şey istemek için eliyle işaret etmek).
  2. Duygularını göstermek için jest ve mimikleri kullanır (örneğin, başını sallayarak onay vermek).
  3. İletişim sırasında jestlerini sözlü ifadelerle birleştirir.
  4. Sosyal durumlarda jestlerle karşılıklı iletişim kurar.

Kullanılabilecek öğretim yöntemleri:

  • Modelleme ve rehberlik.
  • Görsel destek ve yapılandırılmış alıştırmalar.
  • Drama ve oyun temelli etkinlikler.

Örnek Materyal ve Yönergeler:

  • Materyal: Resimli kartlar, günlük nesneler, video klipler.
  • Yönerge: “Bir şey istemek için elinle nasıl işaret edersin? Şimdi bana göster.”

2. Evre: Uygulama Evresi

Bu evrede çocuk, farklı durumlarda iletişim amaçlı jest kullanmaya başlar. Çalışmalar, hem okulda öğretmen rehberliğinde hem de evde ebeveyn desteğiyle yapılır.

Okulda Öğretmen Tarafından:

  1. Görsel Destekli Jest Çalışmaları:
    • Çocuğa, bir resim ya da video izletilir ve bu duruma uygun jestler yapması istenir.
    • Örnek Aktivite: “Bu resimde bir kişi su istiyor. Bu durumu jestlerle nasıl anlatırsın? Göster.”
  2. Grup İçi İletişim Çalışmaları:
    • Çocuk, arkadaşlarıyla bir oyun oynarken iletişim için jestler kullanır.
    • Örnek Yönerge: “Arkadaşına bir top atmak istediğini el hareketlerinle anlat.”

Evde Ebeveynler Tarafından:

  1. Günlük Hayatta Jest Kullanımı:
    • Çocuk, evde bir ihtiyacını ifade etmek için jestler kullanır.
    • Ebeveyn Yönergesi: “Bir bardak su istediğinde eliyle işaret ederek bunu anlatmaya çalış.”
  2. Ayna Karşısında Çalışma:
    • Çocuk, ayna karşısında jestlerini ve mimiklerini pratik eder.
    • Örnek Aktivite: “Aynaya bakarak üzgün olduğunu göster. Şimdi mutlu olduğunu jestlerle anlat.”

3. Evre: Pekiştirme Evresi

Bu evrede çocuk, jestleri iletişimde düzenli ve doğal bir şekilde kullanmayı öğrenir.

Okulda Öğretmen Tarafından:

  1. Hikaye Anlatımı ve Jest Kullanımı:
    • Çocuk, bir hikaye anlatırken jestlerle hikayeyi destekler.
    • Örnek Aktivite: “Bir hikaye anlat ve karakterlerin duygularını jestlerle göster.”
  2. Drama Çalışmaları:
    • Çocuk, bir rol oynarken jest ve mimiklerle karakterin duygularını ve davranışlarını ifade eder.
    • Örnek Yönerge: “Bir tiyatro sahnesinde mutlu bir karakteri canlandır ve mutluluğunu el hareketlerinle anlat.”

Evde Ebeveynler Tarafından:

  1. Aile İletişiminde Jest Kullanımı:
    • Çocuk, aile bireyleriyle sohbet ederken jestlerini kullanır.
    • Ebeveyn Yönergesi: “Bugün okulda yaşadığın bir şeyi anlatırken ellerinle hareketler yaparak anlat.”
  2. Oyunlarla Pekiştirme:
    • Çocuk, ebeveyniyle birlikte oynadığı bir oyunda jestlerini kullanır.
    • Örnek Aktivite: “Bir kelimeyi el hareketlerinle anlatmaya çalış. Ben de ne olduğunu tahmin edeyim.”

4. Evre: Genelleme Evresi

Bu evrede çocuk, jest kullanımını farklı kişiler, ortamlar ve sosyal durumlarda doğal bir şekilde uygulamayı öğrenir.

Okulda Öğretmen Tarafından:

  1. Sosyal Etkinliklerde Jest Kullanımı:
    • Çocuk, bir etkinlik sırasında jestlerle iletişim kurar (örneğin, bir grup çalışmasında el hareketleriyle fikirlerini ifade eder).
    • Örnek Aktivite: “Grubunla çalışırken ne düşündüğünü el hareketlerinle anlat.”
  2. Farklı Rollerde Uygulama:
    • Çocuk, farklı karakterleri canlandırırken jest ve mimiklerini kullanır.
    • Örnek Yönerge: “Bir öğretmen gibi davran ve tahtada öğrencilere bir şey açıklarken el hareketlerini kullan.”

Evde Ebeveynler Tarafından:

  1. Toplum İçinde Uygulama:
    • Çocuk, toplum içinde (örneğin, bir parkta ya da mağazada) jestlerle iletişim kurar.
    • Ebeveyn Yönergesi: “Bir arkadaşınla oynarken bir şeyi istemek için jestlerini kullan.”
  2. Sosyal Durumlarda Destekleme:
    • Çocuk, aile toplantılarında jestlerle iletişim kurmayı uygular.
    • Örnek Aktivite: “Misafirlere bir hikaye anlatırken ellerinle önemli noktaları vurgula.”

Genel Sonuç

Bu planın sonunda çocuk, iletişimde jest kullanımını etkili bir şekilde öğrenir ve farklı sosyal durumlarda doğal bir şekilde uygular. Jest kullanımı, çocuğun sosyal iletişim becerilerini geliştirir, duygu ve düşüncelerini daha iyi ifade etmesini sağlar ve sözlü iletişimde güçlü bir destek olur. Hem öğretmen hem de ebeveyn desteğiyle bu beceri pekiştirilir ve kalıcı hale getirilir.